Khai thác sữa, Năng suất, chất lượng, vệ sinh, Chương 4. Sinh lý tiết sữa. | Chương 4 SINH LÝ TIẾT SỮA 1. Chu kỳ tiết sữa Khác với các tuyến khác trong cơ thể chức năng tiết sữa của tuyến vú không liên tục mà mang tính giai đoạn. Sau khi đẻ tuyến sữa bắt đầu tiết và tiết liên tục cho đến khi cạn sữa. Giai đoạn tiết sữa như vậy gọi là chu kỳ tiết sữa. Tiếp sau đó tuyến sữa ngừng hoạt đông trong một thời gian ngắn để chuẩn bị cho chu kỳ tiếp theo. Thời gian ngừng tiết sữa cho đến lứa đẻ sau là giai đoạn cạn sữa. Những bò cái được nuôi dưỡng tốt trong giai đoạn vắt sữa thì chu kỳ tiết sữa kéo dài đến 300 ngày hoặc hơn và giai đoạn cạn sữa là 45-60 ngày. Trong mỗi một chu kỳ cho sữa lượng sữa thu được trong một ngày đêm có khác nhau. Sự biến đổi năng suất sữa hàng ngày trong chu kỳ tiết sữa phụ thuộc vào cá thể cũng như điều kiện chăm sóc và nuôi dưỡng. Nhìn chung sau khi đẻ lượng sữa trong một ngày đêm tăng lên và đạt cao nhất ở tháng thứ 2 hoặc thứ 3 sau đó dần dần giảm xuống Hình 8 . Chính xác hơn là năng suất sữa đạt cực đại vào cuối khoảng 1 5 đầu tiên của chu kỳ tiết sữa. Đối với bò có sức sản xuất cao hệ số hụt sữa khoảng 5-6 tháng còn ở bò có sức sản xuất trung bình là 9-12 tháng. Khi có thai lượng sữa giảm nhanh đặc biệt từ tháng có thai thứ 5 trở đi. Hình 8 Diễn biến năng suất sữa lượng thu nhận thức ăn và thể trọng của bò trong chu kỳ vắt sữa Bò thường cho năng suất sữa lớn nhất vào chu kỳ tiết sữa thứ 3. Bò đẻ lứa thứ nhất chỉ cho năng suất sữa bằng khoảng 75 năng suất sữa của bò cái trưởng thành. Lứa thứ 2 có năng suất sữa bằng khoảng 85 năng suất suất sữa của chu kỳ thứ 3. Có thể chia ra 4 loại bò sữa dựa vào đặc điểm của đồ thị chu kỳ cho sữa - Mạnh và vững Năng suất sữa cao và ổn định. Bò thuộc loại này cho nhiều sữa và đồng hoá thức ăn tốt. - Mạnh nhưng không vững Sữa giảm thấp sau khi đạt đỉnh cao và một lần nữa lại tăng lên ở cuối kỳ phân tiết. Bò loại này có thể trạng yếu. - Cao nhưng không vững Lượng sữa cao ngay sau khi đẻ sau đó lượng sữa giảm đi nhanh chóng. Bò thuộc loại này thường có tim yếu hệ thống tim mạch không đáp
