Bài viết Quan hệ giữa lưỡng cực Ấn Độ Dương (IOD) với nhiệt, mưa trong ba tháng mùa đông trên khu vực Việt Nam khảo sát quan hệ giữa IOD (Indian Ocean Dipole) với nhiệt độ và lượng mưa trong ba tháng mùa đông (tháng 12, 1, 2) trên khu vực Việt Nam. Hệ số tương quan được tính toán trễ giữa IOD và biến nhiệt độ, mưa được sử dụng như công cụ chính. | QUAN HỆ GIỮA LƯỠNG CỰC ẤN ĐỘ DƯƠNG IOD VỚI NHIỆT MƯA TRONG BA THÁNG MÙA ĐÔNG TRÊN KHU VỰC VIỆT NAM Vũ Văn Thăng Tạ Hữu Chỉnh Trương Thị Thanh Thủy Lương Tuấn Minh Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu Ngày nhận bài 05 5 2022 ngày chuyển phản biện 06 5 2022 ngày chấp nhận đăng 24 5 2022 Tóm tắt Bài báo khảo sát quan hệ giữa IOD Indian Ocean Dipole với nhiệt độ và lượng mưa trong ba tháng mùa đông tháng 12 1 2 trên khu vực Việt Nam. Hệ số tương quan được tính toán trễ giữa IOD và biến nhiệt độ mưa được sử dụng như công cụ chính. Kết quả chỉ ra rằng với nhiệt độ hệ số tương quan dương đạt mức ý nghĩa thống kê với độ trễ từ 0 đến 5 tháng lag 0-5 đặc biệt ở khu vực các tỉnh miền Trung và phần phía Nam của lãnh thổ Việt Nam. Trong khi đó với mưa hệ số tương quan trên phần lãnh thổ Việt Nam không mạnh nhưng có chung xu thế với hệ số tương quan tính toán với trường số liệu phân tích trên qui mô lưới. Với độ trễ từ 0 đến 3 tháng lag 0-3 tương quan âm quan trọng xuất hiện ở khu vực biển giữa và nam Biển Đông. Các kết quả này gợi ý rằng có thể xem xét IOD như một chỉ thị để thực hiện dự báo cho các yếu tố nhiệt mưa trên lãnh thổ Việt Nam với thời hạn trước 5 tháng với nhiệt độ và trước 2 tháng với mưa. Từ khóa IOD nhiệt độ lượng mưa. 1. Giới thiệu Ocean Dipole một hiện tượng kết hợp giữa đại Mỗi loại dao động có liên quan đến trạng dương và khí quyển tương tự như ENSO nhưng thái thời tiết khí hậu tại một khu vực cụ thể ở khu vực xích đạo Ấn Độ Dương. Hiện tượng và đóng vai trò nhân tố dự báo rất quan trọng IOD có quan hệ với ENSO thông qua sự mở rộng 2 . Chẳng hạn MJO Madden Julian Oscillation của hoàn lưu Walker về phía Tây và liên kết với là một dao động lan truyền từ Tây sang Đông dòng chảy Indonesia 5 11 . ở khu vực nhiệt đới được đặc trưng bởi 2 pha IOD gồm 3 pha Pha trung tính pha dương và pha âm. Pha IOD dương âm Hình khô và ẩm 8 9 . Nếu pha ẩm khô hoạt động được đặc trưng bởi nhiệt độ bề mặt biển lạnh thì sẽ có nhiều ít mưa và bão. ENSO El Niño- .
