Bài giảng Khí hậu học và Khí hậu Việt Nam (Phần 1: Khí hậu học) - Chương 8: Dao động tự nhiên quy mô mùa và nội mùa. Những nội dung chính trong chương gồm có: Dao động trong khí quyển; El Nino, La Nina và dao động nam; biến động thập kỷ của thời tiết và khí hậu. | PHẦN 1 KHÍ HẬU HỌC Chương 8. Dao động tự nhiên quy mô mùa và nội mùa Mở đầu Thực tế cho thấy dự báo thời tiết thường không chính xác khi dự báo ở đâu khi nào sẽ có mưa và hạn dự báo càng dài thì độ chính xác càng nhỏ Vào những năm 1960 Edward N. Lorenz đã chứng minh rằng việc dự báo chi tiết các thông tin thời tiết như vị trí của các fronts hầu như là không thể đối với các hạn dự báo dài hơn 2 tuần Đó là do sai số trong trường ban đầu tăng nhanh lấn át cả các trường dự báo Mặc dù vậy chất lượng dự báo đã tăng đáng kể trong những thập kỷ qua và do đó các dự báo hạn đến 10 ngày bây giờ là hữu ích 2 Mở đầu Tương quan giữa dự báo của mô hình thời tiết và dị thường quan trắc trường độ cao mực 500hPa ở Bắc và Nam bán cầu 3 Mở đầu Dự báo 3 ngày là rất tốt nhưng độ chính xác giảm rất nhanh khi hạn dự báo dài hơn 5 ngày Bắc bán cầu tốt hơn nhiều so với Nam bán cầu trong những năm 1980 và 1990 Giữa những năm 1990 dự báo cho Nam bán cầu được cải thiện nhanh hơn Bác bán cầu Từ 2002 dự báo ở cả hai bán cầu gần như tốt như nhau 4 Mở đầu Mặc dù không thể dự báo thời tiết dài hơn 2 tuần dù chúng ta cải thiện hệ thống quan trắc và mô hình nhưng ta có thể đưa ra các thông tin dự báo hữu ích số liệu thống kê về thời tiết dài hơn 2 tuần Ví dụ Có thể dự báo nhiệt độ trung bình tháng trong mùa hè hoặc xác suất các sự kiện mưa lớn ở một vùng cụ thể vào một mùa cụ thể Khả năng dự báo các đặc trưng thống kê về thời tiết dựa trên hai nguyên tắc Hệ thống khí hậu có các mode dạng dao động có quy mô thời gian dài hơn 2 tuần mà có thể dự báo được Nếu ta biết khí hậu chịu tác động cưỡng bức như thế nào chẳng hạn bởi phát thải khí nhà kính ta có thể dự báo những tác động đó ví dụ phát thải bao nhiêu khí nhà kính sẽ đóng góp trong tương lai 5 Dao động trong khí quyển Hệ thống khí hậu liên tục chịu tác động bởi sự đốt nóng bề mặt do bức xạ mặt trời ở nhiệt đới và bị làm lạnh từ khí quyển và từ các vĩ độ cao do phát xạ sóng dài Sự chênh lệch nhiệt tạo nên sự vận chuyển năng .
