Với mục đích xây dựng trung tâm hành chính thứ hai, giúp Chính dinh cai quản vùng đất phía Nam, năm 1602, chúa tiên Nguyễn Hoàng đã tiến hành khảo sát và cho xây dựng dinh trấn Thanh Chiêm. Ban đầu, trụ sở chính tại xã Cần Húc (nay là xã Văn Đông, huyện Duy Xuyên) sau dời về làng Thanh Chiêm (nay thuộc xã Điện Phương, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam). Bài viết Dinh trấn Thanh Chiêm trung tâm hành chính thứ hai của chính quyền Đàng Trong trình bày sự ra đời của dinh trấn Thanh Chiêm; Sự phát triển của dinh trấn Thanh Chiêm. | DINH TRẤN THANH CHIÊM-TRUNG TÂM HÀNH CHÍNH THỨ HAI CỦA CHÍNH QUYỀN ĐÀNG TRONG Phạm Thị Phúc1 Tóm tắt Với mục đích xây dựng trung tâm hành chính thứ hai giúp Chính dinh cai quản vùng đất phía Nam năm 1602 chúa tiên Nguyễn Hoàng đã tiến hành khảo sát và cho xây dựng dinh trấn Thanh Chiêm. Ban đầu trụ sở chính tại xã Cần Húc nay là xã Văn Đông huyện Duy Xuyên sau dời về làng Thanh Chiêm nay thuộc xã Điện Phương huyện Điện Bàn tỉnh Quảng Nam . Kể từ khi thành lâp dinh trấn Thanh Chiêm đã thể hiện được vai trò là một trung tâm chính trị quân sự và là đòn bẩy cho sự phát triển kinh tế - văn hóa của xứ Đàng Trong dưới thời chúa Nguyễn. Từ khóa Dinh trấn Thanh Chiêm Quảng Nam dinh Cảng thị Hội An 1. Mở đầu Vào năm 1471 sau khi thực hiện thắng lợi cuộc Nam chinh vua Lê Thánh Tông đã cho thành lập đạo thừa tuyên thứ 13 đạo thừa tuyên Quảng Nam danh xưng Quảng Nam bắt đầu có từ đây. Kể từ đó vùng đất Quảng Nam chính thức có tên trong lịch sử nước nhà với tư cách là một đơn vị hành chính. Ban đầu khi mới thành lập vua Lê khuyến khích dân chúng vào vùng đất mới khai khẩn đất hoang và lập làng tại đây. Một số làng của người Việt được hình thành trong đợt di dân này nhưng sau đó nhà Lê sơ sụp đổ chiến tranh Nam Bắc triều bùng nổ công cuộc di dân bị gián đoạn. Đến năm 1558 khi Nguyễn Hoàng nghe theo lời khuyên của cụ Nguyễn Bỉnh Khiêm vào trấn thủ vùng Thuận Hóa để bảo toàn tính mạng và mưu đồ nghiệp lớn thì cuộc di dân diễn ra rầm rộ hơn. Nhiều làng mới được lập và phát triển trong cuộc Nam tiến ấy. Sau khi đã ổn định được chính quyền tại vùng đất mới vào năm 1602 Nguyễn Hoàng đã có một quyết định hết sức quan trọng đó là cho xây dựng dinh trấn Thanh Chiêm. Mục đích xây dựng dinh trấn là giúp chính quyền chúa Nguyễn ở Chính dinh quản lý được vùng này. Đồng thời cử người con thứ sáu của mình là hoàng tử Nguyễn Phúc Nguyên vào nhậm chức trấn thủ. Tồn tại trong khoảng hai thế kỷ dinh trấn Thanh Chiêm thực sự chứng tỏ được vai trò chiến lược của mình trong cả chính trị kinh tế lẫn .
