Võ Học Bình Định "Mảng vui Hương Thủy, Ngự Bình Ai vô Bình Ðịnh với mình thì vô Chẳng lịch bằng đất kinh đô Nhưng Bình Định không đồng khô cỏ cháy Ba dòng sông chảy Bảy dãy non cao Biển Ðông sóng vỗ dạt dào Tháp xưa làm bút ghi tiếng anh hào vào mây xanh." Câu ca dao trên là bức tranh phác họa miền Ðất Võ, xứ Bình Định. | Võ Học Bình Định Mảng vui Hương Thủy Ngự Bình Ai vô Bình Định với mình thì vô Chẳng lịch bằng đất kinh đô Nhưng Bình Định không đồng khô cỏ cháy Ba dòng sông chảy Bảy dãy non cao Biển Đông sóng vỗ dạt dào Tháp xưa làm bút ghi tiếng anh hào vào mây xanh. Câu ca dao trên là bức tranh phác họa miền Đất Võ xứ Bình Định. Đó là miền đất cách Kinh thành Huế 407 cây số về phía đông nam có ba mặt núi non hiểm trở. Phía tây dựa lưng vào dãy Trường sơn trùng điệp phải qua đèo An Khê dốc đứng vượt sông Ba rồi lên đèo Măng giang mới tới được vùng Tây nguyên. Phía bắc có dãy Thạch tấn nối từ Trường sơn ra tận biển ngăn cách hai tỉnh Quảng ngãi và Bình Định chỉ còn thông nhau qua đèo Bình đê. Phía nam có dãy Nam sơn còn gọi là núi Bình san với các ngọn như hòn Ông hòn Bà cao 1100 mét hòn Am hòn An tượng ngăn cách Bình Định và Phú yên. Muốn vào nam phải vượt đèo Cù mông. Phía đông giáp biển trải dài 100 cây số. Bờ biển lại gập ghềnh lồi lõm với nhiều cửa như Thiện chánh Cà công Hà ra Phú thứ Đề gi Thị nại. Bình Định có hai con sông lớn chắn ngang. phía bắc là sông Lại giang còn gọi là Lại dương bắt nguồn từ hai vùng núi An lão và Kim sơn đổ ra biển qua cửa An giũ. Phía nam cũng có một sông tương xứng sông Côn chia làm ba nhánh chảy vào đầm Thị nại. Ngoài ba dãy núi và hai sông chính Bình Định còn nhiều nhánh núi tẻ ra từ dãy Trường sơn và có sông La tinh nằm vắt ngang giữa tỉnh. Núi sông xen kẽ với đồng bằng tạo cho miền này một địa hình phức tạp. Các nhà phong thổ học nhìn cuộc đất Bình Định như một cái ngai vàng khổng lồ. Tay vịn phía tả là dãy Thạch tấn. Tay vịn phía hữu là dãy Nam sơn. Lưng dựa là dãy Trường sơn mặt quay về hướng đông lồng lộng trời cao biển cả. Rải rác đó đây là những ngọn tháp Chàm còn sót lại. Ở huyện Phù cát có tháp Phúc Lộc tục gọi là Phốc Lốc. An nhơn có tháp Cánh Tiên. Tuy Phước có chùm tháp Bánh Ít tháp Thanh trúc ở Bình lâm tháp Long triều ở Xuân mỹ. Qui Nhơn có tháp Đôi. Bình khê có tháp Thủ thiện và chùm tháp Dương long. Những tháp cổ cao vút lên .
