Bài viết Nghiên cứu nâng cao khả năng sinh cellulase của một số chủng nấm sợi bằng xử lý chiếu xạ gamma bước đầu khảo sát ảnh hưởng của bức xạ gamma tới tỷ lệ sống sót và khả năng sinh cellulase của hai chủng nấm Aspergillus spp. và Trichoderma spp. | Tuyển tập báo cáo Hội nghị Khoa học và Công nghệ hạt nhân toàn quốc lần thứ 14 Proceedings of Vietnam conference on nuclear science and technology VINANST-14 NGHIÊN CỨU NÂNG CAO KHẢ NĂNG SINH CELLULASE CỦA MỘT SỐ CHỦNG NẤM SỢI BẰNG XỬ LÝ CHIẾU XẠ GAMMA ENHANCEMENT OF CELLULASE PRODUCTION OF SOME FILAMENTOUS FUNGI BY GAMMA IRRADIATION NGUYỄN THỊ THƠM HOÀNG ĐĂNG SÁNG TRẦN XUÂN AN NGUYỄN VĂN BÍNH HOÀNG PHƯƠNG THẢO1 TRẦN MINH QUỲNH TRẦN BĂNG DIỆP Trung tâm chiếu xạ Hà Nội km 12 Đường 32 Minh Khai - Bắc Từ Liêm - Hà Nội Email tranfbangdiepj@ Tóm Tắt Dịch bào tử Aspergillus sp. TTG và Trichoderma sp. VTCC được xử lý chiếu xạ ở dải liều 100-2500 Gy trên nguồn gamma Co-60 tại Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội. Kết quả cho thấy tỷ lệ bào tử nấm sống sót giảm theo liều chiếu. Liều gây chết 90 số lượng bào tử nấm D10 của cả hai chủng này đều khoảng 400 Gy. Số lượng bào tử sống sót của Aspergillus sp. TTG và Trichoderma sp. VTCC giảm tới 6 5-7 5 đơn vị Log so với đối chứng ở liều 2500 Gy. Sau chiếu xạ tiến hành sàng lọc trên môi trường PDA có bổ sung CMC carboxymethyl cellulose với chỉ thị Congo đỏ đã thu được hàng trăm khuẩn lạc có khả năng thủy phân cellulose HC lớn hơn chủng ban đầu. Trong đó các khuẩn lạc thể hiện khả năng thủy phân cellulose cao nhất với giá trị HC tối đa thu được ở khoảng liều 700-1500 Gy. Đặc biệt 4 thể đột biến tiềm năng bao gồm 3 thể đột biến từ Aspergillus TTG-700 TTG-1000 và TTG-1200 và 1 thể đột biến từ Trichoderma VTCC- 1000 có hoạt tính CMCase tăng hơn 2 lần 2 25-2 48 lần và hoạt tính FPase tăng hơn 1 8 lần 1 87-2 21 lần so với chủng gốc. Khả năng sinh CMCase và FPase của các thể đột biến được duy trì ổn định ít nhất sau 5 thế hệ liên tiếp đồng thời không có sự khác biệt về tốc độ sinh trưởng và hình thái ở mỗi thế hệ. Kết quả của nghiên cứu là bằng chứng cho thấy chiếu xạ gamma là phương pháp gây tạo đột biến tiềm năng giúp tăng cường khả năng sinh cellulase ở các chủng nấm sợi. Từ khóa Aspergillus bào tử cellulase chiếu xa gamma đột biến .
