Bài viết Tính toán các hiệu ứng tự che chắn, tán xạ nhiều lần và bắt bức xạ lên tiết diện neutron bằng chương trình mô phỏng MCNP giới thiệu một phương pháp để tính toán hiệu chỉnh cho các hiệu ứng này bằng chương trình mô phỏng MCNP. Các kết quả thu được với mẫu chì Pb-208 và uranium U-238 đã được kiểm tra là trung khớp tốt với các thực nghiệm trước đây cũng như các số liệu từ thư viện số liệu hạt nhân. | TÍNH TOÁN CÁC HIỆU ỨNG TỰ CHE CHẮN TÁN XẠ NHIỀU LẦN VÀ BẮT BỨC XẠ LÊN TIẾT DIỆN NEUTRON BẰNG CHƢƠNG TRÌNH MÔ PHỎNG MCNP Nguyễn Duy Quang Trung tâm VL-ĐT Hạt nhân viện NCHN 01 Nguyên Tử Lực Tp. Đà Lạt Tóm tắt Một hệ đo tán xạ neutron đang được nghiên cứu xây dựng trên kênh ngang số 01 lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt nhằm phục vụ các nghiên cứu thực nghiệm về vật lý hạt nhân và công tác đào tạo. Việc mô phỏng về thông lượng neutron và cấu hình thiết kế của hệ đo đã được tiến hành. Bên cạnh đó tính toán hiệu chỉnh các hiệu ứng tự che chắn tán xạ nhiều lần và bắt bức xạ là cần thiết trong việc xác định tiết diện neutron đối với các mẫu có độ dày hữu hạn. Báo cáo này giới thiệu một phương pháp để tính toán hiệu chỉnh cho các hiệu ứng này bằng chương trình mô phỏng MCNP. Các kết quả thu được với mẫu chì Pb-208 và uranium U-238 đã được kiểm tra là trung khớp tốt với các thực nghiệm trước đây cũng như các số liệu từ thư viện số liệu hạt nhân. Việc tính toán hiệu chỉnh này có thể được áp dụng cho các thực nghiệm đo đạc sắp tới tại lò phản ứng hạt nhân Đà lạt. Từ khoá tiết diện neutron hiệu ứng tự che chắn tán xạ nhiều lần bắt bức xạ hiệu chỉnh. I. MỞ ĐẦU Viện Nghiên cứu hạt nhân đang xây dựng các hệ thí nghiệm mới trên các kênh ngang của lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt nhằm mục tiêu phát triển và nâng cao chất lượng nghiên cứu hạt nhân thực nghiệm đào tạo nguồn nhân lực. Trong số đó hệ đo tán xạ neutron trên kênh ngang số 01 sẽ phục vụ các nghiên cứu thực nghiệm và công tác đào tạo 1 . Việc thực hiện các quá trình mô phỏng về thông lượng neutron tối ưu hoá cấu hình của hệ đo đã được tiến hành. Ngoài ra các báo cáo trước đây chỉ ra rằng để xử lý số liệu thực nghiệm và đưa ra kết quả chính xác cho tiết diện neutron một loạt các hiệu chỉnh cho các hiệu ứng tự che chắn tán xạ nhiều lần và bắt bức xạ cần phải được thực hiện 2 . Hiệu ứng tự che chắn thường được hiệu chỉnh bằng thực nghiệm hoặc mô phỏng với các mẫu có độ dày khác nhau. Trong khi đó hiệu ứng tán xạ nhiều lần và bắt bức xạ
