Bài viết Tính mơ hồ đa nghĩa của Truyện Kiều nhìn từ góc độ tiếp nhận tìm hiểu tính mơ hồ đa nghĩa của Truyện Kiều biểu hiện trong quá trình tiếp nhận. Đây là quá trình mà người đọc có vai trò rất quan trọng. Người đọc, trong các ngữ cảnh xã hội khác nhau, có năng lực, tầm đón nhận, phương pháp tiếp nhận khác nhau sẽ có những cảm nhận, đánh giá khác nhau về Truyện Kiều. | TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 63 2022 5 TÍNH MƠ HỒ ĐA NGHĨA CỦA TRUYỆN KIỀU NHÌN TỪ GÓC ĐỘ TIẾP NHẬN Nguyễn Hồng Hạnh Trường Đại học Thủ đô Hà Nội Tóm tắt Mơ hồ vừa là một thuộc tính vừa là phẩm chất của văn học. Khi một thành tố nghệ thuật trong tác phẩm văn học đa nghĩa mờ nghĩa hay vận động biến đổi về nghĩa cũng chính là lúc nó trở nên mơ hồ. Bài viết tìm hiểu tính mơ hồ đa nghĩa của Truyện Kiều biểu hiện trong quá trình tiếp nhận. Đây là quá trình mà người đọc có vai trò rất quan trọng. Người đọc trong các ngữ cảnh xã hội khác nhau có năng lực tầm đón nhận phương pháp tiếp nhận khác nhau sẽ có những cảm nhận đánh giá khác nhau về Truyện Kiều. Sự tiếp nhận của người đọc là một trong những cơ chế quan trọng tạo nên chất mơ hồ đa nghĩa cho tác phẩm khiến Truyện Kiều luôn mới luôn vận động mở rộng theo thời gian. Từ khóa Mơ hồ đa nghĩa Truyện Kiều quá trình tiếp nhận. Nhận bài ngày gửi phản biện chỉnh sửa và duyệt đăng ngày Liên hệ tác giả Nguyễn Hồng Hạnh Email nhhanh@ 1. MỞ ĐẦU Từ xa xưa trí tuệ nhân loại đã ý thức được mơ hồ như là một trạng thái bao trùm mọi sự vật hiện tượng của đời sống. Trải qua rất nhiều cách định danh khác nhau như tính đa nghĩa nghĩa trượt nghĩa ngoài lời tính đa thanh tính đối thoại tác phẩm mở kết cấu vẫy gọi đến năm 1930 trong công trình Bảy loại hình nghĩa mơ hồ lần đầu tiên đề xuất thuật ngữ tính mơ hồ Ambiguity . Kể từ đây Ambiguity được sử dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực khoa học khác nhau từ những ngành khoa học coi trọng sự chính xác như Sinh học Toán học Vật lý cho đến các ngành nghệ thuật sử dụng và đề cao tính mơ hồ như Âm nhạc Hội họa Điện ảnh Bản chất của văn học nghệ thuật là tưởng tượng hư cấu sáng tạo. Trong bảy loại hình nghệ thuật Văn học sử dụng tưởng tượng hư cấu vừa như nguyên lý vừa như thủ pháp ở nhiều cấp độ và bình diện hơn cả nên nội hàm tần suất và ý nghĩa của tính mơ hồ cũng đậm đặc hơn. Tính mơ hồ trong văn học là hiện tượng một bối cảnh một hình tượng một chi tiết hay