Bài viết Nghiên cứu di truyền loài Chò nâu (Dipterocarpus retusus) ở Phú Thọ phục vụ công tác bảo tồn và chọn giống đề cập đến một số kết quả nghiên cứu về đa dạng di truyền của loài Chò nâu (Dipterocarpus retusus) ở tỉnh Phú Thọ đang bị đe dọa, trên cơ sở phân tích chỉ thị phân tử SSR và đề xuất các giải pháp bảo tồn và phục hồi chúng. | Nghiên cứu khoa học công nghệ NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN LOÀI CHÒ NÂU Dipterocarpus retusus Ở PHÚ THỌ PHỤC VỤ CÔNG TÁC BẢO TỒN VÀ CHỌN GIỐNG NGUYỄN PHAN LAN HỒNG 1 VŨ ĐÌNH DUY 2 NGUYỄN THỊ PHƯƠNG TRANG 1 NGUYỄN MINH ĐỨC 3 VŨ ĐÌNH GIÁP 5 BÙI XUÂN PHƯƠNG 2 NGUYỄN MINH TÂM 4 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Trên 40 loài cây họ Dầu với 6 chi phân bố chủ yếu ở khu vực Đông Nam Bộ và Tây Nguyên nước ta 1 . Phần lớn chúng là loài đặc hữu và bản địa. Trong những thập kỷ qua một phần diện tích rừng tự nhiên môi trường sống của nhiều loài cây họ Dầu bị chuyển đổi thành đất nông nghiệp và khu dân cư. Hiện nay các mảnh rừng còn sót lại là hậu quả của quá trình này. Mặt khác một số loài cây họ Dầu là cây gỗ lớn với giá trị thương mại cao nhu cầu sử dụng lớn của người dân địa phương một số loài đã bị khai thác quá mức. Nhiều loài có số lượng cá thể và số quần thể rất thấp không có cây tái sinh tự nhiên ít có cơ hội tiến hóa để thích nghi và dễ bị tổn thương khi môi trường thay đổi. Hiện tại khoảng 35 loài cây họ Dầu đang bị đe dọa ở cả 2 mức độ toàn cầu và quốc gia 2 3 . Nhiều biện pháp đã được áp dụng để bảo tồn và phục hồi loài. Công tác bảo tồn nguyên vị chủ yếu thiết lập các khu rừng đặc dụng như Vườn Quốc gia khu Bảo tồn thiên nhiên khu Dự trữ sinh quyển và rừng phòng hộ. Bảo tồn chuyển vị cũng đã được tiến hành song song với bảo tồn nguyên vị trên cơ sở thu thập hạt giống trong các quần thể tự nhiên để xây dựng rừng giống và vườn giống hoặc nhân giống bằng hom. Các giải pháp này cũng góp phần quan trọng trong bảo tồn và phục hồi một số loài đang bị đe dọa. Để bảo tồn và phục hồi hữu hiệu các loài cây họ Dầu đòi hỏi các dẫn liệu về sinh học sinh thái và mức độ đa dạng di truyền ở cả 2 mức độ quần thể và loài. Mức độ đa dạng di truyền cao đảm bảo sự duy trì tồn tại của chúng ở hiện tại và tương lai trong điều kiện biến đổi khí hậu. Trong điều tra đa dạng di truyền và cấu trúc di truyền thực vật chỉ thị phân tử microsatellite SSR là công cụ hữu ích do tính đa hình và phân bố phổ biến trong hệ gen .
