Bài viết Xác định thành phần loài, sự hiện diện của các tác nhân gây bệnh Rickettsia SFG và Orientia tsutsugamushi trên chuột tại ba tỉnh trên địa bàn Quân khu 2 trình bày kết quả xác định thành phần loài và sự lưu hành của Rickettsia SFG, O. tsutsugamushi tại một số tỉnh thuộc địa bàn Quân khu 2 gồm Điện Biên, Sơn La và Phú Thọ. | Nghiên cứu khoa học công nghệ XÁC ĐỊNH THÀNH PHẦN LOÀI SỰ HIỆN DIỆN CỦA CÁC TÁC NHÂN GÂY BỆNH Rickettsia SFG VÀ Orientia tsutsugamushi TRÊN CHUỘT TẠI BA TỈNH TRÊN ĐỊA BÀN QUÂN KHU 2 TRỊNH VĂN TOÀN 1 VÕ VIẾT CƯỜNG 1 LÊ THỊ LAN ANH 1 NGUYỄN VĂN CHÂU 2 PHAN THỊ LAN ANH 3 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Bệnh sốt do Rickettsia là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn gram âm thuộc họ Rickettsiaceae ký sinh nội bào gây ra. Một số Rickettsia có khả năng sinh độc tố làm tan máu và hoại tử gây nguy cơ tử vong cao lên đến 70 nếu không được điều trị kịp thời 1 . Các động vật chân khớp ký sinh trên chuột như mò ve bọ chét truyền tác nhân gây bệnh Rickettsia qua da khi côn trùng hút máu vật chủ 2 . Bệnh sốt do Rickettsia được chia thành các nhóm khác nhau dựa vào đặc điểm lâm sàng và tác nhân gây bệnh. Nhóm sốt phát ban Spotted fever group - Rickettsia SFG do các tác nhân gây bệnh R. rickettsii R. conorii R. africae R. australia R. sibirica R. japonica R. akari và có hơn 10 loài ve là các véc tơ truyền bệnh chính 3 . Bệnh sốt do Rickettsia SFG và O. tsutsugamushi lưu hành và gây dịch ở nhiều nơi trên thế giới 4 . Bệnh sốt mò scrub typhus gây ra bởi vi khuẩn Orientia tsutsugamushi thông qua côn trùng trung gian truyền bệnh là ấu trùng mò Leptotrombidium. Các loài động vật gặm nhấm ngoài tự nhiên là vật chủ trung gian mang theo các mầm bệnh trên và ngẫu nhiên mang các vec tơ truyền bệnh cho người. Việt Nam nằm trong nhóm có nguy cơ cao mắc các bệnh Rickettsia do vật chủ chuột và ngoại ký sinh trùng gây nên. Năm 2017 Nguyễn Văn Minh và đồng tác giả đã phát hiện thấy ADN của vi khuẩn O. tsutsugamushi trong các mẫu máu bệnh nhân sốt không rõ nguyên nhân thu thập được tại Bệnh viện Đa Khoa tỉnh Hà Giang 5 . Năm 2018 bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã phối hợp Trung tâm nghiên cứu Y khoa Hải quân Hoa Kỳ triển khai Dự án Nghiên cứu điều tra bệnh Rickettsia sốt mò sốt Q tại bệnh viện và cộng đồng trên toàn quốc 2018-2021 nhằm xác định tỷ lệ lưu hành và sự phân bố các bệnh trên ở 27 bệnh viện .
