Bài viết Đặc điểm chất lượng và định hướng sử dụng khoáng sản kyanit và tourmalin đi cùng trong đá phiến mica ở hoàng Su Phì, Hà Giang cung cấp thông tin về đặc điểm, tổ hợp cộng sinh khoáng vật của kyanit và khả năng sử dụng của kyanit và tourmalin trong khu vực nghiên cứu nhằm định hướng công tác đánh giá tiềm năng và tìm kiếm khoáng sản đá quý, nguyên liệu chịu lửa và xử lý môi trường trong vùng. | KỶ YẾU HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC TRÁI ĐẤT MỎ MÔI TRƯỜNG BỀN VỮNG LẦN THỨ V Doi ĐẶC ĐIỂM CHẤT LƯỢNGVÀ ĐỊNH HƯỚNG SỬ DỤNG KHOÁNG SẢN KYANIT VÀ TOURMALIN ĐI CÙNG TRONG ĐÁ PHIẾN MICA Ở HOÀNG SU PHÌ HÀ GIANG Nguyễn Thị Minh Thuyết Bùi Văn Đông 0F Khoa Địa chất Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Đại học Quốc gia Hà Nội 334 Nguyễn Trãi Thanh Xuân Hà Nội TÓM TẮT Kyanit là khoáng vật thuộc nhóm silicat nhôm có công thức đơn giản là Al2SiO5 thường xuất hiện trong đá pegmatit hoặc trầm tích biến chất giàu nhôm. Kyanit được khai thác và sử dụng phổ biến trên thế giới trong công nghiệp gốm sứ vật liệu chịu lửa hoặc làm đồ trang sức. Ở Việt Nam kyanit trong pegmatit ở Thạch Khoán Phú Thọ đã được người dân khai thác làm đá cảnh và đá phong thủy. Cuối năm 2020 nhóm tác giả đã phát hiện sự có mặt của khoáng vật kyanit tinh thể lớn hàm lượng cao trong đá phiến mica ở khu vực Hoàng Su Phì Hà Giang. Sử dụng các phương pháp phân tích huỳnh quang tia X XRF nhiễu xạ tia X XRD kính hiển vi phân cực kính hiển vi ngọc học cho kết quả kyanit đi cùng với tourmalin kyanit có hàm lượng cao lên tới trên 20 tinh thể có kích thước lớn 10x3x2 cm hàm lượng Al2O3 thường thấp trong khoảng 60 62 - 61 03 hàm lượng SiO2 trong khoảng 36 32 - 36 39 ngoài ra còn chứa các nguyên tạp chất khác như Ti Mg Fe Na Ca Kyanit có màu trắng đục đến lam nhạt chứa nhiều bao thể sẫm màu như biotit zircon cát khai hoàn toàn phù hợp sử dụng với mục đích làm nguyên liệu chịu lửa. Tourmalin đi cùng với kyanit có hàm lượng tương đối cao tinh thể kích thước lớn có thể làm nguồn cung cấp vật liệu tourmalin nano loại vật liệu quan trọng giải phóng ra ion âm được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp và xử lý ô nhiễm môi trường hữu cơ và kim loại nặng. Từ khóa Kyanit trầm tích biến chất pegmatit. 1. MỞ ĐẦU Tinh thể kyanit Al2SiO5 kết tinh trong hệ ba nghiêng có màu từ lam nhạt đến lam đậm màu lục hiếm hơn là màu vàng màu hồng và được tìm thấy trong đá pegmatit đá biến chất giàu nhôm đá phiến đá gneiss 6 . Một
