Gây đột biến là một trong những phương pháp thực nghiệm được áp dụng rộng rãi trên thế giới. Chọn giống đột biến đã góp phần đáng kể vào sản xuất lương thực tại Việt Nam. Bài viết trình bày việc nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật chiếu xạ gamma, nguồn Co-60 có hoạt độ 236 Ci, trong tạo nguồn vật liệu khởi đầu cho chọn tạo giống lúa. | KHOA HỌC CÔNG NGHỆ NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG KỸ THUẬT CHIẾU XẠ GAMMA NGUỒN Co-60 CÓ HOẠT ĐỘ 236 Ci TRONG TẠO NGUỒN VẬT LIỆU KHỞI ĐẦU CHO CHỌN TẠO GIỐNG LÚA Đoàn Văn Sơn1 Hoàng Minh Trang1 Nguyễn Thị Hảo1 Nguyễn Thị Huê1 Võ Thị Minh Tuyển1 TÓM TẮT Gây đột biến là một trong những phương pháp thực nghiệm được áp dụng rộng rãi trên thế giới. Chọn giống đột biến đã góp phần đáng kể vào sản xuất lương thực tại Việt Nam. Trong nghiên cứu này hạt khô và hạt ướt của giống lúa ST20 và VTNA6 được xử lý chiếu xạ bằng tia gamma Co-60 có hoạt độ 236 Ci ở các liều chiếu xạ 150 200 250 300 350 400 450 và 500 Gy. Kết quả nghiên cứu cho thấy liều chiếu xạ 300 và 350 Gy với hạt khô 200 và 250 Gy với hạt ướt cho tần số biến dị cao với nhiều biến dị có ý nghĩa trong chọn giống hơn so với các liều chiếu xạ khác. Đã chọn được 68 dòng đột biến ở thế hệ M5 có một số đặc điểm nông sinh học được cải tiến so với giống gốc. Trong đó có 10 dòng có thời gian sinh trưởng ngắn hơn 9 dòng được cải tiến về chiều cao cây 7 dòng có kiểu đẻ nhánh chụm 9 dòng chống đổ tốt hơn giống gốc 15 dòng được cải tiến về chiều dài hoặc chiều rộng lá đòng 8 dòng có hạt xếp xít trên bông và 11 dòng được cải tiến về năng suất so với giống ban đầu. Từ khóa Tia gamma Co-60 liều chiếu xạ đột biến giống lúa cải tiến. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ1 Nam. Tuy nhiên việc sử dụng thiết bị mới với liều Gây đột biến là một trong những phương pháp lượng thời gian như thế nào để cho hiệu quả cao thực nghiệm được áp dụng rộng rãi trên thế giới. trong chọn giống lúa vẫn chưa được nghiên cứu cụ Chọn giống đột biến đã góp phần đáng kể vào sản thể và bài bản. Do vậy quot Nghiên cứu ứng dụng kỹ xuất lương thực tại Việt Nam. thuật chiếu xạ tia gamma với nguồn Co-60 có hoạt độ 236 Ci trong tạo nguồn vật liệu khởi đầu cho Ở Việt Nam ứng dụng chiếu xạ chùm tia gamma chọn tạo giống lúa quot là một trong những hướng trong chọn tạo giống lúa đã được nghiên cứu từ nghiên cứu cần thiết. những năm 1968. Tuy nhiên các nhà chọn giống thường sử dụng nguồn chiếu y tế từ
