Bài viết Đánh giá khả năng chịu hạn của các giống lúa Japonica địa phương Việt Nam thực hiện đánh giá sàng lọc khả năng chịu hạn của bộ 62 giống lúa địa phương thuộc nhóm Japonica nhằm xây dựng nguồn vật liệu khởi đầu phục vụ công tác chọn tạo giống lúa chịu hạn. | KHOA HỌC CÔNG NGHỆ ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG CHỊU HẠN CỦA CÁC GIỐNG LÚA JAPONICA ĐỊA PHƯƠNG VIỆT NAM Hoàng Thị Giang1 Trần Hiền Linh1 Ngô Minh Anh1 TÓM TẮT Khả năng chịu hạn ở giai đoạn sinh trưởng sinh dưỡng của 62 giống lúa Japonica địa phương Việt Nam đã được đánh giá nhằm tuyển chọn các giống chịu hạn tiềm năng góp phần bổ sung nguồn vật liệu cho công tác chọn tạo giống lúa chịu hạn. Tại thời điểm 6 tuần tuổi các mẫu giống được xử lý hạn trong điều kiện nhà lưới bằng cách ngừng tưới trong thời gian 4 tuần. Các chỉ tiêu hàm lượng nước tương đối trong lá độ mất nước trong lá và cấp chống chịu được đánh giá sau mỗi tuần trong suốt quá trình xử lý hạn khả năng phục hồi được đánh giá sau 2 tuần tưới nước trở lại. Kết quả nghiên cứu cho thấy sau một tuần ngừng tưới tốc độ mất nước trong lá không đáng kể tăng nhanh ở tuần thứ hai sau đó giảm chậm hơn trong tuần thứ ba và tăng mạnh khi sang tuần thứ tư khiến các giống lúa rơi vào trạng thái héo khô hoặc chết. Đánh giá cấp chống chịu ghi nhận hầu hết các giống lúa Japonica địa phương có khả năng chịu hạn ở mức từ khá đến tốt sau tuần đầu tiên ngừng tưới và giảm dần ở tuần thứ 2-3. Không ghi nhận giống nào có khả năng chịu hạn sau 4 tuần ngừng tưới. Nhiều giống Japonica có khả năng phục hồi tốt sau 2 tuần tưới nước trở lại với tỷ lệ phục hồi dao động từ 0-77 8 . Nghiên cứu giúp sàng lọc được 15 mẫu giống có tiềm năng chịu hạn với khả năng duy trì trạng thái nước và phục hồi tốt trong đó 2 mẫu giống có tiềm năng chịu hạn tốt nhất là G86 và G98. Từ khóa Chịu hạn Japonica lúa lúa địa phương Việt Nam. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ1 Trung bộ vụ hè thu 2020 ghi nhận ha diện tích bị hạn hán thiếu nước 7 . Nhằm thích ứng với Lúa là cây trồng quan trọng trên thế giới có biến đổi khí hậu nhiều tỉnh đã đưa ra đề án chuyển khoảng 3 5 tỉ người tiêu thụ lúa gạo 1 . Ở Việt Nam đổi cơ cấu cây trồng chuyển dịch diện tích đất trồng cây lúa chiếm 85 diện tích đất canh tác 2 . Tuy lúa sang cây trồng cạn có khả năng chịu khô hạn. nhiên với đường bờ biển .