Ong không ngòi đốt còn gọi là ong Vú hoặc ong Dú thuộc giống Trigona đã và đang được nuôi ở một số tỉnh thành trên cả nước. Bài viết trình bày xác định một số chỉ tiêu hóa-lý, khả năng kháng khuẩn và chống ô xy hóa của mật ong không ngòi đốt (Trigona spp.) ở Sơn La và Điện Biên. | KHOA HỌC CÔNG NGHỆ XÁC ĐỊNH MỘT SỐ CHỈ TIÊU HÓA-LÝ KHẢ NĂNG KHÁNG KHUẨN VÀ CHỐNG Ô XY HÓA CỦA MẬT ONG KHÔNG NGÒI ĐỐT Trigona spp. Ở SƠN LA VÀ ĐIỆN BIÊN Trương Anh Tuấn1 Nguyễn Chi Mai2 Trần Mỹ Linh2 Nguyễn Thị Thanh Huyền3 Nguyễn Tường Vân4 Lê Quang Trung5 TÓM TẮT Ong không ngòi đốt còn gọi là ong Vú hoặc ong Dú thuộc giống Trigona đã và đang được nuôi ở một số tỉnh thành trên cả nước. Mật ong Vú MOV có giá bán tới 1-1 5 triệu đồng kg trong khi giá cao nhất của mật ong thuộc giống Apis như mật ong bạc hà MBH chỉ có 0 5 triệu đồng kg. Để minh chứng cho giá trị kinh tế cao của MOV 3 mẫu MOV từ 3 nhà nuôi ong Vú ở Sơn La và Điện Biên và 3 mẫu MBH từ 3 trại ong ở Hà Giang được thu thập để phân tích đánh giá các chỉ tiêu hóa-lý và vai trò y học của chúng. Hầu hết 13 chỉ tiêu hóa-lý chính của MOV đều đáp ứng tiêu chuẩn MOV của Malaysia MS và TCVN về mật ong của giống Apis MOA . So với MOA tổng đường khử trong MOV chỉ bằng 1 2-3 4 nhưng thủy phần cũng như lượng acid tổng số của MOV lại gấp tới 1 5 lần. Chiều dài vòng kháng khuẩn E. coli S. aureus và hàm lượng hydrogen peroxide trung bình trong 3 mẫu MOV 0 83 0 06 cm 1 22 0 03 cm và 129 39 2 57 mg kg tương đương với các mẫu MBH 0 78 0 03 cm 1 45 0 05 cm và 132 57 1 82 mg kg với P 0 068 cho thấy MOV có mức kháng khuẩn ngang với MBH. Hơn thế khả năng chống ô xy hóa của MOV gấp 3 lần so với MBH khi so sánh 3 chỉ tiêu liên quan về hàm lượng phenolic tổng số GAE 790 9 1 33 mg kg phần trăm DPPH 42 7 1 66 và hàm lượng Fe2 432 9 4 25 mg kg trong khi các chỉ tiêu này của MBH lần lượt chỉ có 132 57 1 82 mg kg 15 33 0 74 và 134 23 3 94 mg kg với P 0 001. Các chỉ tiêu hóa-lý khả năng kháng khuẩn và chống ô xy hóa của MOV ở Sơn La và Điện Biên tương đương nhau P gt 0 05 . Tính ưu việt về thành phần hóa-lý khả năng kháng khuẩn và chống ô xy hóa của MOV được đánh giá trong nghiên cứu này là cơ sở phương pháp luận cho ngành ong Việt Nam có thể phát triển thêm sản phẩm mật ong mới từ nghề nuôi ong Vú. Từ khóa Mật ong Vú mật ong bạc hà các