Chọn lọc dòng ngưu bàng (Acrtium lappa Linne.) theo hướng nâng cao năng suất và hàm lượng inulin tập trung đánh giá chọn lọc các dòng ngưu bàng từ hai quần thể ngưu bàng được Viện Dược liệu thu thập có nguồn gốc từ Nhật Bản và Việt Nam (đồng bằng sông Hồng), góp phần chọn tạo giống ngưu bàng theo hướng nâng cao năng suất và chất lượng cao. | KHOA HỌC CÔNG NGHỆ CHỌN LỌC DÒNG NGƯU BÀNG ACRTIUM LAPPA LINNE. THEO HƯỚNG NÂNG CAO NĂNG SUẤT VÀ HÀM LƯỢNG INULIN Nguyễn Văn Tâm1 Trần Văn Thắng1 Lương Vũ Đức1 Nguyễn Thị Hương1 Nguyễn Quang Tin2 Trần Thị Lan1 TÓM TẮT Ngưu bàng Acrtium lappa Linne là một loài cây thuốc truyền thống. Mục đích nghiên cứu là chọn lọc được các dòng ngưu bàng theo hướng nâng cao năng suất và hàm lượng inulin. Hai quần thể ngưu bàng có nguồn gốc từ Nhật Bản và Việt Nam đồng bằng sông Hồng do Viện Dược liệu thu thập đã được trồng xen kẽ lai không quy ước và chọn lọc thành các dòng thụ phấn tự do. Thí nghiệm so sánh dòng được bố trí theo khối ngẫu nhiên đầy đủ RCBD 3 lần lặp lại tại Trung tâm Nghiên cứu Dược liệu Sa Pa Sa Pa Lào Cai. Kết quả chọn lọc được 7 dòng ưu tú đặc biệt là các dòng có năng suất và hàm lượng inulin lần lượt đạt 24 44 24 34 tấn ha và 32 28 46 83 . Từ khóa Chọn dòng inulin năng suất ngưu bàng Acrtium lappa Linne Sa Pa. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ 9 sinh học kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể 3 15 giảm mức độ vi khuẩn gây bệnh trong ruột Ngưu bàng Acrtium lappa Linne là một loại giảm táo bón giảm nguy cơ loãng xương bằng cách thảo mộc lâu năm được trồng phổ biến như một loại tăng hấp thu khoáng chất đặc biệt là canxi giảm rau 11 12 hay là một loài cây thuốc truyền thống nguy cơ xơ vữa động mạch bằng cách giảm tổng hợp 11 13 . Tác dụng y dược của ngưu bàng được chia chất béo trung tính và axit béo trong gan và giảm làm các nhóm chính như chống oxy hóa 13 19 mức độ của chúng trong huyết thanh. Inulin góp hạ đường huyết 1 4 dị ứng 10 điều trị ung thư phần điều chỉnh mức nội tiết tố của insulin và 10 16 giảm cân 11 điều trị loét dạ dày 9 điều glucagon do đó điều chỉnh sự chuyển hóa trị viêm đại tràng 2 18 và thoái hóa cơ tim do carbohydrate và lipid bằng cách giảm mức đường chết tế bào thần kinh 19 . Trong y học hiện đại rễ huyết chúng cũng có hiệu quả trong việc giảm nồng ngưu bàng được dùng làm thuốc lợi tiểu chống ra độ axit urea và uric trong máu do đó duy trì sự
