Sâu đục quả đậu tương Etiella zinkenella Treitschke là một trong những nguyên nhân gây thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất, chất lương đậu tương. Bài viết trình bày việc thiết kế vector biểu hiện thực vật mang gen Cry2Ab3 có hoạt tính kháng sâu đục quả đậu tương Etiella zinkenella. | KHOA HỌC CÔNG NGHỆ THIẾT KẾ VECTOR BIỂU HIỆN THỰC VẬT MANG GEN cry2Ab3 CÓ HOẠT TÍNH KHÁNG SÂU ĐỤC QUẢ ĐẬU TƯƠNG Etiella zinkenella Nguyễn Hữu Kiên1 Nguyễn Thị Hòa1 Lê Thị Mai Hương1 Nguyễn Trung Anh1 Đinh Thị Mai Thu1 Tống Thị Hường1 Đinh Thị Thu Ngần1 Lê Thị Minh Thành2 Nguyễn Văn Đồng1 TÓM TẮT Sâu đục quả đậu tương Etiella zinkenella Treitschke là một trong những nguyên nhân gây thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất chất lương đậu tương. Mặc dù việc tạo giống cây trồng biến đổi gen kháng sâu mang các gen cry được phân lập từ các chủng vi khuẩn Bacillus thuringiensis Bt đã được nghiên cứu thành công trên nhiều đối tượng cây trồng khác nhau nhưng trên cây đậu tương còn hạn chế. Nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu là thiết kế các vector biểu hiện thực vật mang gen cry2Ab3 dạng dại và cải biến được phân lập từ chủng Bt bản địa của Việt Nam. Kết quả của nghiên cứu cung cấp các vật liệu di truyền phục vụ cho việc chuyển các gen này vào cây đậu tương nhằm tăng khả năng kháng sâu đục quả Etiella zinkenella. Từ khóa Bacillus thuringiensis cry2Ab3 đậu tương Etiella zinkenella vector pZY101-Asc. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ 2 Hiện nay có rất nhiều gen kháng diệt côn trùng Sâu đục quả Etiella zinkenella Treitschke là côn gây hại được chuyển vào cây trồng có nguồn gốc từ trùng thuộc bộ cánh vảy Lepidoptera được biết tới động vật thực vật và vi sinh vật. Trong đó các chủng là đối tượng phân bố rộng khắp trên thế giới và gây vi khuẩn Bacillus thuringiensis Bt là đối tượng hại trên nhiều loài cây trồng khác nhau đặc biệt quả được nghiên cứu nhiều nhất trong số các tác nhân vi đậu tương non là nguồn thức ăn ưa thích của chúng. sinh vật gây bệnh cho côn trùng. Khoảng 800 gen mã Cụ thể năng suất đậu tương ở Iran đã bị thiệt hại do hoá cho các độc tố Bt và chúng được phân loại thành sâu đục quả đến 40 Đài Loan là 10-15 Philipines 80 họ chính. Các loại độc tố của Bt có sự khác nhau là 57 trong khi đó Indonesia lên tới 80 Berg et al. về tính đặc hiệu đối với từng loại côn trùng thuộc bộ