Kênh dẫn cá được gọi là “tự nhiên” khi nó mô phỏng lại phần nào đặc tính của dòng chảy tự nhiên, có độ dốc lớn, với các mố nhám lớn (khối đá tự nhiên hoặc các khối bê tông đúc sẵn) được phân bố trong lòng dẫn để tiêu tán năng lượng và giảm vận tốc dòng chảy. | Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2016. ISBN 978-604-82-1980-2 QUAN HỆ LƯU LƯỢNG MỰC NƯỚC TRÊN KÊNH DẪN CÁ TỰ NHIÊN Trần Dũng Tiến Trường Đại học Thủy lợi email tientd@ 1. GIỚI THIỆU CHUNG Việc xây dựng các công trình đập dâng đập thủy điện đập thủy lợi trên sông đã làm thay đổi gián đoạn dòng chảy tự nhiên ảnh hưởng lớn đến môi trường nước và sự di chuyển của các loài cá bản địa và di cư. Do đó cần thiết phải xây dựng kênh dẫn cá nối liền thượng lưu và hạ lưu đập chắn để đảm bảo được tính liên tục trên đường di cư của các loài cá. a b Kênh dẫn cá đã được nghiên cứu và phát Hình 1 Kênh dẫn cá tự nhiên Malhaute triển mạnh ở châu Âu từ những năm 1970 tại tại Pháp a và mô hình thí nghiệm b Pháp 3 tại Canada 2 . Trong bài báo này tác giả tập trung nghiên cứu về kênh dẫn cá tự Quan hệ lưu lượng - mực nước được xây nhiên với các ưu thế về cảnh quan môi dựng với giả định dòng chảy trên kênh là trường giá thành xây dựng và phù hợp với dòng chảy ổn định đều có độ sâu trung bình nhiều loài các khác nhau. h và vận tốc trung bình V . Xác định quan Kênh dẫn cá được gọi là tự nhiên khi hệ lưu lượng mực nước tạo thuận lợi cho nó mô phỏng lại phần nào đặc tính của dòng việc thiết kế kênh dẫn cá bên cạnh các tiêu chảy tự nhiên có độ dốc lớn với các mố chí khác như Vận tốc lớn nhất mực nước nhám lớn khối đá tự nhiên hoặc các khối nhỏ nhất và kích thước khu vực nghỉ sau mố nhám lớn Trong bài báo này tác giả đã bê tông đúc sẵn được phân bố trong lòng tiến hành đo đạc mực nước trên mô hình dẫn để tiêu tán năng lượng và giảm vận tốc kênh dẫn cá tự nhiên kích thước 1m 7m dòng chảy. với các đặc tính khác nhau sự thay đổi về độ 2. PHƯƠNG PHÁP NGUYÊN CỨU dốc đáy kênh mật độ mố nhám kích thước mố nhám lưu lượng . Các thí nghiệm Nghiên cứu lý thuyết mô hình vật lý và được thể hiện trong bảng 1. mô hình toán. Kênh dẫn cá tự nhiên có thể được mô Bảng 1 Các đặc tính khác nhau của kênh hình hóa với sự phân bố đồng đều của các mố dẫn cá được tiến hành thí nghiệm nhám lớn theo
