Bài viết Thương mại hóa nông nghiệp và nghèo đa chiều: Bài tổng quan được nghiên cứu nằm khám phá các khái niệm về thương mại hoá nông nghiệp, nghèo đa chiều và đề xuất khung lý thuyết nghiên cứu về thương mại hoá nông nghiệp và nghèo đa chiều cho các nước đang phát triển. | Vietnam J. Agri. Sci. 2023 Vol. 21 No. 3 374-386 Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2023 21 3 374-386 Nguyễn Tiến Dũng1 Lê Thị Hoa Sen1 Hoàng Gia Hùng1 Trần Thanh Đức1 Hoàng Thị Hồng Quế1 Phan Việt Toàn2 Lê Việt Linh1 Hoàng Dũng Hà1 Nguyễn Văn Chung1 Lê Văn Nam1 Lê Chí Hùng Cường1 Trương Thị Hằng1 1 Trường Đại học Nông Lâm Đại học Huế 2 Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị Tác giả liên hệ ntdung@ Ngày nhận bài Ngày chấp nhận đăng TÓM TẮT Tổng quan này nhằm khám phá các khái niệm về thương mại hoá nông nghiệp TMHNN nghèo đa chiều NĐC và đề xuất khung lý thuyết nghiên cứu về TMHNN và NĐC cho các nước đang phát triển. TMHNN là quá trình chuyển đổi từ sản xuất tự cung tự cấp sang sản xuất theo định hướng thị trường. NĐC xem xét các khía cạnh thiếu hụt của con người bao gồm thu nhập và các dịch vụ xã hội cơ bản. Khung lý thuyết về mối quan hệ giữa TMHNN và NĐC được đề xuất bao gồm 4 thành tố cơ bản trong đó TMHNN của nông hộ ở vị trí trung tâm phản ánh hệ thống sản xuất tự cung tự cấp bán thương mại và thương mại hoàn toàn của nông hộ. TMHNN chịu ảnh hưởng của các yếu tố đầu vào bao gồm động lực thúc đẩy từ các yếu tố vĩ mô và các yếu tố bên trong và bên ngoài hoạt động sản xuất của nông hộ. NĐC như là thành tố đầu ra của TMHNN nói lên những tác động của TMHNN làm thay đổi thu nhập việc làm và phúc lợi của nông hộ. Khung lý thuyết là cơ sở lý luận quan trọng cho các nghiên cứu tiếp theo về giảm NĐC thông qua TMHNN ở Việt Nam. Từ khoá Thương mại hoá nông nghiệp nghèo đa chiều đo lường chỉ số khung lý thuyết. Agricultural Commercialisation and Multidimensional Poverty A Review ABSTRACT This paper aimed to review agricultural commercialisation and multidimensional poverty concepts and to propose the theoretical framework for their relationship in agriculture-based developing countries. Agricultural commercialisation is the transition from subsistence production to market-oriented production. Multidimensional poverty takes
