Việt sử giai thoại: Lược truyện Trưng Nữ Vương Tất cả sử sách của nước nhà, bất kể là cũ hay mới, bất luận là viết ở đâu, hễ có giới thiệu về thời Bắc thuộc là thế nào cũng dành những lời trang trọng để nói về Hai Bà Trưng - hai vị nữ anh hùng đã quả cảm phát động và lãnh đạo nhân dân cả nước ta, vùng lên đập tan chính quyền đô hộ của nhà Đông Hán và lập nên nền độc lập, tự chủ trong vòng gần ba năm. Hai Bà Trưng là biểu. | Việt sử giai thoại Lược truyện Trưng Nữ Vương Tất cả sử sách của nước nhà bất kể là cũ hay mới bất luận là viết ở đâu hễ có giới thiệu về thời Bắc thuộc là thế nào cũng dành những lời trang trọng để nói về Hai Bà Trưng - hai vị nữ anh hùng đã quả cảm phát động và lãnh đạo nhân dân cả nước ta vùng lên đập tan chính quyền đô hộ của nhà Đông Hán và lập nên nền độc lập tự chủ trong vòng gần ba năm. Hai Bà Trưng là biểu tượng của ý chí hiên ngang và khí phách quật cường của cả dân tộc. Nay xin theo những đoạn ghi chép tản mạn của sách Đại Việt sử kí toàn thư ngoại kỉ quyển 3 từ tờ 1-b đến tờ 4a mà dựng lại lược truyện về Hai Bà Trưng như sau Thái thú quận Giao Chỉ là Tô Định dùng chính sự tham lam tàn bạo. Trưng Nữ Vương dấy binh để đánh tờ 1-b . Mùa xuân tháng hai năm Canh Tí 40 vua khổ vì thái thú Tô Định dùng pháp luật hà khắc để trói buộc lại thêm thù Tô Định đã giết chết chồng của mình là Thi Sách bèn cùng với em là Trưng Nhị nổi binh đánh vào trị sở của châu. Tô Định chạy về nước. Các quận Giao Chỉ Cửu Chân Nhật Nam và Hợp Phố đều hưởng ứng Trưng Nữ Vương lấy được sáu mươi lăm thành ở Lĩnh Nam rồi tự lập làm vua tờ 2a và tờ 2b . Nhà Hán thấy họ Trưng xưng vương lại dấy quân đánh vào các vùng biên thùy bèn hạ lệnh cho các nơi như Trường Sa Hợp Phố và cả Giao Châu sắp sẵn xe thuyền sửa sang cầu cống khai thông khe núi và tích chứa lương thực đồng thời phong cho Mã Viện làm phục ba tướng quân phong cho Phù Lạc Hầu là Lưu Long làm phó tướng đem quân sang xâm lược tờ 2b . Mùa xuân tháng giêng năm Nhâm Dần 42 Mã Viện đi men theo ven biển mà tiến vào nước ta san núi làm đường đến hơn một ngàn dặm đánh nhau với vua chỉ Trưng Nữ Vương ở Lãng Bạc phía Tây của La Thành gọi là Lãng Bạc . Vua thấy thế giặc mạnh tự thấy quân mình ô hợp khó có thể chống nổi bèn lui về giữ Cấm Khê cũng có sách chép là Kim Khê . Quân sĩ cho vua là đàn bà chẳng thể cầm cự được bèn bỏ chạy. Quốc thống từ đó lại đứt tờ 2b . LỜI BÀN Về Hai Bà Trưng xin được mượn hai lời bàn của hai sử gia tiền bối lỗi
