Các cơ thể sinh sản hữu tính ở con đực cũng như con cái, mỗi gen đều có 2 bản (gen- alen) định vị trong 2 thể nhiễm sắc tương đồng. Nhưng đối với thể nhiễm sắc giới tính, ở con cái có 2Xcòn ở con đực chỉ có 1X nghĩa là ở con cái các gen trong Xđều có alen tương ứng, còn ở con đực các gen trong X không có alen tương ứng. | Sự bù liều của các gen liên kết X Các cơ thể sinh sản hữu tính ở con đực cũng như con cái mỗi gen đều có 2 bản gen- alen định vị trong 2 thể nhiễm sắc tương đồng. Nhưng đối với thể nhiễm sắc giới tính ở con cái có 2Xcòn ở con đực chỉ có 1X nghĩa là ở con cái các gen trong Xđều có alen tương ứng còn ở con đực các gen trong X không có alen tương ứng. Để bù đắp cho sự thiếu hụt này có cơ chế bù liều dosage compensation thuộc 2 kiểu khác nhau 1 bất hoạt của một thể nhiễm sắc Xở con cái quan sát thấy ở động vật có vú 2 tăng cường hoạt động của thể nhiễm sắc X ở con đực quan sát thấy ở ruồi quả . - Bất hoạt các gen liên kết - X ở con cái động vật có vú. Cơ chế bất hoạt một Xở con cái động vật có vú được Mary Lyon đề xuất từ năm 1961 khi nghiên cứu trên chuột nhắt. Sự bất hoạt của một Xxảy ra trong qúa trình phát triển phôi chuột khi phôi đạt cỡ vài nghìn tế bào. Sự lựa chọn bất hoạt X nào trong 2X là ngẫu nhiên tùy thuộc vào từng tế bào nhưng kết quả là toàn bộ tế bào của cơ thể đều chứa một Xbất hoạt chứa gen không hoạt động . Như vậy ở con cái động vật có vú chứa hai dòng tế bào khảm di truyền một dòng chứa Xbất hoạt đến từ mẹ và một dòng chứa Xbất hoạt đến từ bố. Cá thể cái là dị hợp tử về gen liên kết - Xsẽ có khả năng cho ra 2 kiểu hình khác nhau. Ví dụ điển hình là kiểu hình khảm được quan sát thấy ở màu lông chuột và mèo. Đối với cả 2 loài thể nhiễm sắc Xchứa gen qui định màu lông. Con cái là dị hợp về gen này có đặc điểm khảm về màu lông lông có các đốm sáng trắng vàng xen lẫn các đốm đen ví dụ mèo đốm chuột đốm chó đốm . .
