CHƯƠNG III. QUÁ TRÌNH SINH ĐẺ Ở GIA SÚC Mục đích: Trình bày những biến đổi khi mang thai của gia súc mẹ (cùng với bào thai) và các phương pháp chẩn đoán gia súc có thai, từ đó có biện pháp chăm sóc, quản lý hợp lý | CHƯƠNG III. QUÁ TRÌNH SINH ĐẺ Ở GIA SÚC Mục đích Trình bày những biến đổi khi mang thai của gia súc mẹ cùng với bào thai và các phương pháp chẩn đoán gia súc có thai từ đó có biện pháp chăm sóc quản lý hợp lý. Thời lượng giảng dạy 4 tiết I. NHỮNG YẾU TỐ THÚC ĐẨY QUÁ TRÌNH SINH ĐẺ Khái niệm Gia súc cái mang thai trong một thời gian nhất định tuỳ theo từng giống loài khi bào thai đã phát triển đầy đủ gia súc mẹ đẩy thai ra ngoài cùng với màng nhau dịch thai. Quá trình đó gọi là đẻ. 1. Học thuyết áp lực Khi thai của tử cung mẹ phát triển đầy đủ ở thời kỳ cuối bào thai áp sát vào tử cung và cổ tử cung làm cho áp lực của đường sinh dục cái thay đổi. Đồng thời bào thai là một dị vật với sự máy động của thai nhi gây kích thích mạnh làm cho đường sinh dục của con mẹ tăng cường quá trình hưng phấn. Khi áp lực và kích thích cơ giới của bào thai đạt đến một mức độ nhất định gây cho gia súc xuất hiện co bóp ở tử cung làm cho cổ tử cung mở ra xuất hiện quá trình sinh đẻ. 2. Học thuyết kích tố . Kích tố từ con mẹ Vào thời kỳ trước khi đẻ có sự thay đổi về hàm lượng 2 kích tố trong máu và nước tiểu đó là sự tăng lên rất cao của Oestrogen và ngược lại hàm lượng Progesteron lại giảm thấp. Sự thay đổi này làm cho tăng sự hưng phấn của cơ mạc và làm cho cơ mạc trở nên nhạy cảm với kích thích bên ngoài đặc biệt là sự có mặt của Oestrogen làm tăng co bóp của tử cung. Một loại hormone khác là Oxytoxin do thuỳ sau tuyến yên tiết ra vào thời kỳ cuối có chửa làm tăng cường co cơ tử cung. Sự hạ thấp nồng độ Progesteron trong máu cho phép sự kích thích của Oxytoxin lên cơ mạc. Có ý kiến cho răng men Oxytoxinaza làm mất hoạt tính của Oxytoxin để bảo vệ cơ mạc tử cung. Sự hạ thấp nồng độ Oxytoxinaza về giai đoạn có chửa về sau đã làm cho tử cung co bóp gây nên hiện tượng đẻ 1 . 42 . Kích tố từ con thai Các xung động thần kinh từ Hypothalamus của bào thai đã kích thích tuyến yên bào thai giải phóng ACTH Adromo-corticotrophic Hormone . Điều đó đã tác động thúc đẩy sự sản xuất ra .