Những gì bạn phải làm là khiến người đó có một biểu hiện "lộ" để bạn nhận biết người đó nói dối trong bất kỳ trường hợp nào - lúc này hoặc trong tương lai Hãy đặt hàng loạt câu hỏi mà người đó có thể trả lời trung thực rõ ràng. Khi người đó trả lời hãy liên hệ với một số cử chỉ cụ thể | KHÔNG THÉ BỊ LỪA DỐI sáng tạo hay nhớ lại các thông tin. Đơn giàn là quan sát ánh mât người đó và bạn sẽ biết liệu người đó đang nhớ lại một sự kiện đã xảy ra hay đang bịa đặt một câu chuyện gì đó chưa hề xảy ra. LIÊN HỆ VỚI Sự THẬT Bạn có nhớ những con chó nối tiêhg của bác sĩ nhà sinh lý học người Nga I. P. Pavlov không Trong các thí nghiệm của mình ông đặt thức ăn vào miệng một con chó và đo lượng nước dãi tiết ra nhờ một ống dẫn được cấy vào miệng con chó. Nhưng trong quá trình thực hiện công việc Pavlov chú ý thấy những con chó bắt đầu tiết nước dãi khi ông chi vừa mới bước vào phòng. Quá trình tiết nước dãi này có thê không phải là một phản xạ vì nó không xảy ra trong vài lần đầu tiên Pavlov vào phòng nó chi xảy ra khi con chó bêt râng sự xuất hiện của Pavlov báo hiệu sắp có thức ăn. Tức là sự xuất hiện của Pavlov có liên hệ với một cơ hội thức ăn. ông gọi đây là một phàn xạ tâm lý hoặc phản xạ có điều kiện. Chúng ta có thể thấy nhiều ví dụ về các phản xạ có điều kiện trong cuộc sống hàng ngày. Có lẽ mùi rượu vodka làm bạn nôn nao vì bạn đã có một trải nghiệm tồi tệ với nó vài năm trước. Hoặc một bài hát nào đó vang lên trên đài và bạn nhớ đến một người bạn mà bạn đã quên lãng nhiều năm. Đây là các mối liên hệ. 202 DAVID J. LIEBERMAN Mot moi lien hê là mçt su lien ket giña mçt loai cam xúc cu the hoac mot trang thái tinh càm vôi mot tác nhân kích thích duy nhát - mçt hînh ành am thanh ten gQÍ hoac mui vi. Chúng ta se sir dung nguyên tac tuOng tu nhtfng khai thác nó theo mot cách hoàn toàn mói. Trong mon bài poke có mçt bien hiên dtrpc goi là lô . Dô là khi ngtrói choi có mçt cù chi vô thùc trong mçt tinh huong cy thé. Chang han môi khi thâ y bon chon ngtrói do lai chôp mât nhin xuóng hoac di chuyê n mat theo mçt càch nhat dinh. Nhùng nguôi choi chuyên nghiçp tim cách nhân biet dieu này nham doàn biet ro bài cùa ngtrói dô. Nhtrng gi b n phài làm là khien ngtrói dó cô mçt biê u hiên 1q de ban nhân biet nguói dô nôi dôi trong bat ky trtróng hpp nào - lúe này .
