Dòng chảy chuyển từ êm sang xiết, tức khi h từ h hk nhỏ dần dọc theo dòng chảy chuyển sang h hk Xét trường hợp thứ nhất ta thấy dòng chảy liên tục, nhưng trong trường hợp thứ hai | Chương III Nước Nhảy THỦY LỰC CÔNG TRÌNH CHƯƠNG III NƯỚC NHẢY Hydraulic jump . KHÁI NIỆM CHUNG Ta thấy khi h tiến đến hk thì d OT có hai trường hợp dl - Dòng chảy chuyển từ êm sang xiết tức khi h từ h hk nhỏ dần dọc theo dòng chảy chuyển sang h hk. - Dòng chảy từ trạng thái xiết sang êm tức khi h hk tăng dần dọc theo dòng chảy chuyển sang h hk Xét trường hợp thứ nhất ta thấy dòng chảy liên tục nhưng trong trường hợp thứ hai dòng chảy mất liên tục bị gián đoạn trong một đoạn ngắn bởi khu nước xoáy. Hiện tượng thủy lực trong trường hợp thứ hai gọi là nước nhảy. Như vậy Nước nhảy là sự mở rộng đột ngột của dòng chảy từ độ sâu nhỏ hơn độ sâu phân giới sang độ sâu lớn hơn độ sâu phân giới. Ta nghiên cứu dạng xảy ra trong lòng dẫn chữ nhật và độ dốc thuận i 0 gọi là nước nhảy cơ bản. Nước nhảy gồm hai khu Hình 3-1 - Khu luồng chính chảy xuôi dòng. - Khu nước xoáy chuyển động trên mặt khu luồng chính. - Khoảng cách giữa hai mặt cắt ướt khu nước xoáy gọi là độ dài nước nhảy Ln. - h h gọi là độ sâu trước nước nhảy và sau nước nhảy. - Gọi độ cao nước nhảy là a h - h . - Lsn Từ mặt cắt 2- 2 đến mặt cắt 3-3 gọi là sau nước nhảy. Từ mặt cắt 2-2 chảy êm bắt đầu nhưng phân bố lưu tốc trên chiều sâu và mạch động chưa trở lại bình ổn như dòng chảy ở hạ lưu từ mặt cắt 3-3 trở đi mới bình ổn. Tổn thất năng lượng khá lớn ở phạm vi nước nhảy các nhà nghiên cứu tìm những biện pháp lợi dụng nước nhảy - Dùng để tiêu năng cho dòng chảy qua đập tràn. - Tạo nước nhảy hòa lẫn chất làm sạch nước khí vào nước để cung cấp khí. 36 Chương III Nước Nhảy THỦY LỰC CÔNG TRÌNH - Tăng lưu lượng qua cống bằng cách giữ dòng chảy không ngập. - Tăng trọng lượng trên sân tiêu năng để giảm áp lực thấm và áp lực đẩy nổi. Xét dòng chảy từ xiết sang êm có bắt buộc qua nước nhảy hay không Ta khảo sát hàm 3 f h Trường hợp i 0 năng lượng đơn vị của mặt cắt trùng với năng lượng đơn vị của toàn dòng chảy. Nên ta có AE E - E ế - a A 3 Giả sử dòng chảy xiết chuyển từ từ sang dòng chảy êm với sự biến đổi liên tục của
