Hiện nay, các tính toán quá trình truyền các chất hòa tan có ý nghĩa lớn đối với việc lập kế hoạch và phát triển hệ thống bảo vệ nước. Tuy nhiên, việc tính toán chính xác các quá trình trong không gian và thời gian phần lớn trường hợp là không thể được vì tính phức tạp cồng kềnh và thiếu các nghiệm giải tích của phương trình mà nó mô tả sự phân bố nồng độ các thành phần trên kênh sông | TÍNH TOÁN MÔ PHỎNG LAN TRUYỀN CHẤT SỬ DỤNG PHẦN MỀM ANSYS Phạm Ngọc Dũng, Bùi Tá Long1 Viện Môi trường và Tài nguyên Tóm tắt Hiện nay, các tính toán quá trình truyền các chất hòa tan có ý nghĩa lớn đối với việc lập kế hoạch và phát triển hệ thống bảo vệ nước. Tuy nhiên, việc tính toán chính xác các quá trình trong không gian và thời gian phần lớn trường hợp là không thể được vì tính phức tạp cồng kềnh và thiếu các nghiệm giải tích của phương trình mà nó mô tả sự phân bố nồng độ các thành phần trên kênh sông. Hơn nữa số lượng tham số và phương trình mô tả rất lớn khiến việc tìm kiếm lời giải gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó rất nhiều công cụ mạnh cho phép tự động hoá tính toán đã được nghiên cứu trên thế giới. Đây là điều kiện thuận lợi cho nghiên cứu ứng dụng giải quyết nhiều bài toán thực tiễn về lan truyền chất. Trong bài báo này trình bày một số kết quả bước đầu ứng dụng phần mềm ANSYS mô phỏng lan truyền chất hoà tan trong kênh sông lấy sông Hương làm đối tượng nghiên cứu. 1. Mở đầu Sự mô phỏng hệ sinh thái nước bằng công cụ toán học là một nhánh khoa học đang phát triển nhanh, đạt được thành công lớn trong những năm gần đây. Trong thực tế, các thực nghiệm trực tiếp với hệ sinh thái tự nhiên thường gặp khó khăn và trong nhiều trường hợp là không thể cho nên khả năng mô phỏng bài toán môi trường trong phòng thí nghiệm thường rất hạn chế. Các mô hình toán học là công cụ cơ bản cho tính toán định lượng cũng như áp dụng vào thực tế khi nghiên cứu các hệ sinh thái nước. Các bài toán truyền lan chất ô nhiễm được xác định bởi các hệ phương trình vi phân đạo hàm riêng mô tả các định luật vật lý cơ bản. Các phương trình này mô tả sự di chuyển lưu chất trên kênh sông và sự lan truyền những chất tan khác nhau. Các mô hình liên tục mô phỏng truyền lan chất tan trên kênh sông gồm phương trình Navier Stokes (thành phần thuỷ động lực học), các phương trình truyền tải khuếch tán. Trong thực tế nhiều kênh sông có chiều dài lớn, thẳng và nước nông cho nên một số thành phần trong
