Bán đảo Ả rập Các phong trào quốc gia ở thuộc địa Anh và Pháp ( chương 8 ) Năm 1925, khi quân Ikwan của Ibn Séoud vào được Hedjaz thì khối Ả Rập cơ hồ như đã có một sự quân bình giữa các thế lực. Đế quốc Thổ đã sụp đổ, quốc gia Thổ chỉ còn một khu nhỏ, lo canh tân và kiến thiết. Nga cũng mắc đối phó với những vấn đề nội bộ của họ, trong số đó có vấn đề dân thiểu số theo Hồi giáo | Bán đảo Ả rập Các phong trào quốc gia ở thuộc địa Anh và Pháp chương 8 Năm 1925 khi quân Ikwan của Ibn Séoud vào được Hedjaz thì khối Ả Rập cơ hồ như đã có một sự quân bình giữa các thế lực. Đế quốc Thổ đã sụp đổ quốc gia Thổ chỉ còn một khu nhỏ lo canh tân và kiến thiết. Nga cũng mắc đối phó với những vấn đề nội bộ của họ trong số đó có vấn đề dân thiểu số theo Hồi giáo. Iran và Afghanistan đã thành những quốc gia độc lập trung lập làm trái độn giữa Nga và Ân Độ của Anh. Anh Pháp chia nhau các xứ ở Bắc bán đảo Ả Rập Anh ở Palestine Jordani Iraq Pháp ở Liban Syrie. Anh lại giữ được những căn cứ cốt yếu trên con đường qua phương Đông tức Ai Cập Aden. Còn lòng bán đảo đất phát tích của Hồi giáo thì thuộc về Ả Rập Saudi một quốc gia độc lập. Như vậy là tạm ổn cho người phương Tây nhưng tình trạng đó không ổn cho người Ả Rập và vẫn có những luồng sóng ngầm phá cái thế có vẻ quân bình đó. Giữa hai Thế chiến tại miền đó có ba luồng sóng ngầm - Phong trào quốc gia của các dân tộc Ả Rập mà Lawrence đã khuấy động lên mà không ngờ tới hậu quả của nó - Những âm mưu của Anh muốn khuấy phá hất cẳng đồng minh của mình là Pháp. - Sự thành lập quốc gia Do Thái ở Palestine sau lời tuyên ngôn của Balfour đầu mối của biết bao cuộc xung đột trên đất Ả Rập sau Thế chiến thứ nhì. Trong chương này chúng tôi sẽ xét hai điểm trên còn điểm cuối vấn đề Do Thái rất quan trọng sẽ dành cho chương sau. Phong trào quốc gia ở Ai Cập Bán đảo Ả Rập thật là một miền đa dạng về mọi phương diện gây cho ta nhiều nỗi ngạc nhiên thích thú. Từ sa mạc khô cháy ta bước sang những vườn hồng rực rỡ ở bờ Địa Trung Hải từ cảnh hoang vu đi suốt ngày không gặp một bóng người ta bước sang những đô thị cư dân lúc nhúc như Le Caire Bagdad. Ở trong sa mạc bí mật kia cuộc khởi nghĩa của Ibn Séoud có tính cách bán trung cổ cảnh ngựa hí trên sa trường cảnh đấu kiếm loang loáng tiếng kèn tiếng trống dưới chân thành tiếng loa tiếng tù và trong đêm vắng cát bay mịt trời xương khô đầy đất y như cảnh biên tái trong thơ đời .
