Có nhiều lý do khiến các bản báo cáo tài chính không minh bạch và một trong số đó là cổ phiếu bị đánh giá quá cao (overvaluation). Giá cổ phiếu cao đồng nghĩa với kỳ vọng cao của nhà đầu tư về khả năng sinh lợi của công ty, từ đó gây sức ép lên các nhà lãnh đạo buộc phải tạo ra mức lợi nhuận tương ứng nếu không muốn nhận phản ứng tiêu cực từ thị trường. Mặt khác, các nhà lãnh đạo cũng nắm giữ một số lượng lớn cổ phiếu, nên bản thân họ không. | Các màn phù phép trong Báo cáo tài chính Có nhiều lý do khiến các bản báo cáo tài chính không minh bạch và một trong số đó là cổ phiếu bị đánh giá quá cao overvaluation . Giá cổ phiếu cao đồng nghĩa với kỳ vọng cao của nhà đầu tư về khả năng sinh lợi của công ty từ đó gây sức ép lên các nhà lãnh đạo buộc phải tạo ra mức lợi nhuận tương ứng nếu không muốn nhận phản ứng tiêu cực từ thị trường. Mặt khác các nhà lãnh đạo cũng nắm giữ một số lượng lớn cổ phiếu nên bản thân họ không muốn giá cổ phiếu bị sụt giảm. Những lý do này khiến các nhà quản lý khó có lựa chọn nào khác hơn là tìm những thủ thuật phù phép báo cáo tài chính. Tuy nhiên những thủ thuật này chỉ là biện pháp đối phó nhằm tạo ra ảo tưởng công ty đang làm ăn phát đạt. Vì thế một khi nhà đầu tư phát hiện doanh nghiệp thiếu minh bạch trong cung cấp thông tin hậu quả sẽ khó lường. Lấy Enron làm ví dụ chính kỳ vọng quá lớn của thị trường đã đẩy các nhà lãnh đạo Enron tới hành vi gian lận tài chính. Sau khi bị phanh phui giá trị của Enron nhanh chóng bị tụt xuống dưới mức 1 tỷ USD so với giá trị thực khoản 30 tỷ và kết cục sau cùng là phá sản. Trong bài viết này tác giả chỉ đề cập đến những thủ thuật hợp pháp tuân thủ theo chuẩn mực kế toán mà các doanh nghiệp Mỹ thường sủ dụng song cũng không mấy xa lạ với doanh nghiệp Việt Nam. Phù phép thông qua các ước tính kế toán Trong quá trình lập báo cáo tài chính các công ty thường sử dụng rất nhiều các ước tính kế toán Accrual earnings management có ảnh hưởng trực tiếp tới lợi nhuận trong kỳ của công ty. Vì không có một tiêu chuẩn chính xác về giá trị các ước tính này nên nó được xem là một công cụ đắc lực để phù phép lợi nhuận. Một số thủ thuật làm tăng mức lợi nhuận thường gặp như giảm mức khấu hao giảm mức dự phòng giảm giá hàng tồn kho giảm dự phòng nơ khó đói không ghi nhận chi phí khi tài sản bị giảm giá xuấng dưới giá trị thuần vốn hoá các khoản chi phí không đủ điều kiện. Thủ thuật phù phép lợi nhuận dựa trên các ước tính kế toán thực chất không làm tăng lợi
