Suy gan cấp (SGC) là một cấp cứu khá thường gặp và có tỷ lệ tử vong rất cao, hàng năm ở Hoa Kỳ có 2000 trường hợp, tại Anh cũng có tới 400 bệnh nhân (BN) bị SGC, trong đó tử vong khoảng từ 50 đến 90 % do nhiều biến chứng nặng như bệnh não do gan, suy đa tạng, suy thận, suy hô hấp, trụy tim mạch, nhiễm khuẩn nặng . Khi có SGC, chức năng khử độc chọn lọc của gan bị giảm sút nghiêm trọng dẫn đến tích tụ trong cơ thể một lượng. | GAN NHÂN TẠO TRONG ĐIỀU TRỊ SUY GAN CẤP NẶNG Đỗ Quốc Huy Mở đầu Suy gan cấp SGC là một cấp cứu khá thường gặp và có tỷ lệ tử vong rất cao hàng năm ở Hoa Kỳ có 2000 trường hợp tại Anh cũng có tới 400 bệnh nhân BN bị SGC trong đó tử vong khoảng từ 50 đến 90 do nhiều biến chứng nặng như bệnh não do gan suy đa tạng suy thận suy hô hấp trụy tim mạch nhiễm khuẩn nặng . Khi có SGC chức năng khử độc chọn lọc của gan bị giảm sút nghiêm trọng dẫn đến tích tụ trong cơ thể một lượng lớn các chất độc như neurotoxic ammonia benzodiazepines serotonin manganese cytokines và bilirubin. Các biến chứng nặng đều liên quan đến các chất này. Việc điều trị tích cực SGC hiện nay ngòai các biện pháp nâng đỡ kinh điển các nhà khoa học trên thế giới đã và đang nghiên cứu phát triển nhiều biện pháp hỗ trợ gan nhân tạo nhằm lọc bỏ các độc chất thay thế chức năng gan và giúp cho gan tự hồi phục hoặc chờ đến khi được ghép gan. Các biện pháp hỗ trợ gan nhân tạo được chia thành hai nhóm chính nhóm hỗ trợ gan sinh - nhân tạo bioartificial bằng nuôi cấy các tế bào gan sống và nhóm không dựa vào tế bào bao gồm thẩm tách máu thay huyết tương hấp thụ bằng than hoạt và mới đây là hệ thống tái tuần hoàn các chất hấp thụ phân tử MARS . Bài viết này nhằm giới thiệu khái quát về lịch sử ra đời và phát triển nguyên lý làm việc cũng như vai trò của một biện pháp lọc máu hỗ trợ gan nhân tạo mới góp phần điều trị suy gan cấp. Lịch sử ra đời và phát triển biện pháp lọc máu hấp thụ phân tử liên tục - MARS Biện pháp lọc máu hấp thụ phân tử liên tục - MARS được phát triển bởi Jan Stange và Steffen Mitzner trường đại học Rostock CHLB Đức từ năm 1990 nhằm điều trị những bệnh nhân bị suy gan do các bệnh lý gan cấp hoặc mạn. Đến năm 1992 được áp dụng lần đầu tiên trên lâm sàng bằng các thiết bị thử nghiệm của hãng TERAKLIN AG mãi đến năm 1999 mới chính thức được sử dụng rộng rãi tại châu Âu với các máy móc dụng cụ được thương mại hóa. Chỉ sau một năm 2000 đã có hơn 400 bệnh nhân bị SGC được sử dụng biện pháp này
