Theo dõi một số tranh luận gần đây trên talawas, tôi muốn giới thiệu một lối "sành điệu" trong văn hoá tranh luận của người Nhật nói riêng và của giới trí thức tiến bộ nói chung. Quyển sách tôi sử dụng để nói về vấn đề liên quan là Gakumon Sisho Ningen (Học vấn, Tư tưởng và Con người) của triết gia người Nhật MASHITA Shin-ichi. Lưu ý, tôi chỉ trích dịch và kèm theo cách lí giải của mình, chứ không dịch toàn bộ tác phẩm này. Trong phần "Lòng tự trọng và tính tự ti" của. | Tranh luận lành mạnh Theo dõi một số tranh luận gần đây trên talawas tôi muốn giới thiệu một lối sành điệu trong văn hoá tranh luận của người Nhật nói riêng và của giới trí thức tiến bộ nói chung. Quyển sách tôi sử dụng để nói về vấn đề liên quan là Gakumon Sisho Ningen Học vấn Tư tưởng và Con người của triết gia người Nhật MASHITA Shin-ichi. Lưu ý tôi chỉ trích dịch và kèm theo cách lí giải của mình chứ không dịch toàn bộ tác phẩm này. Trong phần Lòng tự trọng và tính tự ti của tác phẩm trên triết gia này nói Một trong những sự tổn thương tinh thần lớn nhất của con người là bị người khác coi thường mình và không thèm đếm xỉa tới. Trong kho tàng tục ngữ tiếng Việt của chúng ta cũng có câu Tức nước vỡ bờ hay Con cáy đuổi cùng nó giơ gọng lại hoặc Con giun xéo lắm cũng quằn . Còn trong kho tàng tục ngữ phương Tây thì tiếng Anh có Even a worm will turn và ở Bồ Đào Nha thì có câu Every ant has its ire . Ở đâu cũng thế ai cũng có không ít thì nhiều những nhận thức về lòng tự trọng của mình. Biết mình biết ta để tránh việc đôi khi vì quá cắm đầu cắm cổ với cuộc tranh luận mà ta bỏ qua những ý kiến cũng như những điều muốn nói của đối phương để rồi đường ta ta đi. . Ai cũng thế ngay cả con cáy và con kiến khi bị khinh mạt phủ định những giá trị tối thiểu về lòng tự trọng thì cũng sẽ giương hết lực lượng để bảo vệ mình. Âu cũng là lẽ thường tình và là một bản năng tích cực của mọi sinh vật. Thái độ trong tranh luận Ví dụ có hai anh chàng là Tí và Tèo cùng tranh luận về một vấn đề nào đó. Trên phương diện lí luận lí lẽ của anh Tí có phần nhỉnh hơn và Tí đã phản luận một cách chính đáng những lí lẽ của Tèo. Một trong những tình huống đôi khi xảy ra tại giai đoạn này là Tèo không chịu chấp nhận đã bị thua. Người ngoài cuộc theo dõi cuộc tranh luận sẽ thắc mắc rằng hẳn có một cái gì đó đang bị nhầm lẫn trà trộn vào cuộc tranh luận này của Tí và Tèo. Có nghĩa là Tèo phía thua lí luận đã đồng hoá bản thân mình với những lí luận mình đưa ra. Và do đó khi bị phủ định những lí luận
