Một thanh chịu xoắn thường phải bảo đảm hai điều kiện: bền và cứng. Từ điều kiện bền, ta suy ra 3 bài toán cơ bản: kiểm tra bền, xác định tải trọng cho phép và chọn kích thước mặt cắt ngang. kiện cứng. Muốn cho một thanh chịu xoắn không bị biến dạng lớn thì: max ừ điều kiện cứng ta cũng suy ra được ba bài toán cơ bản: Kiểm tra cứng, xác định tải trọng cho phép và xác định kích thước mặt cắt ngang | Chương 19 TÍNH THANH CHỊU XOẮN Một thanh chịu xoắn thường phải bảo đảm hai điều kiện bền và cứng . Điều kiện bền. Muốn bền thì max Ml z ô I 1 max W 6-11 Trong đó I -0 Đối với vật liệu dẻo I 0 I ch đối với vật liệu giòn I 0 I b. Từ điều kiện bền ta suy ra 3 bài toán cơ bản kiểm tra bền xác định tải trọng chO phép và chọn kích thước mặt cắt ngang. kiện cứng. Muốn cho mọt thanh chịu xoắn không bị biến dạng lớn thì yp i max l g z max . G p 1 được cho trong các sổ tay kỹ thuật I 0 15 2 0 m. Từ điều kiện cứng ta cũng suy ra đưỢc ba bài toán cơ bản Kiểm tra cứng xác định tải trọng cho phép và xác định kích thước mặt cắt ngang. z Chu ý Nếu đơn vị của 0 m thì khi tính các bai toán theo điều kiện cứng phải đổi ra ra X X Ví dụ 5 ChỌn kính thước ci xoắn như hình vẽ trong hai trường hợp - Khi thanh là tròn m hoặc rad cm ủa mặt cắt ngang thanh tròn chịu - Khi thanh là tròn rỗng I Cho biết 11 4 G N 4 m 2 m 3M1. 5 D 0 7 M M N m 4 1 256Nm 2M1 Mz Bài giải Biểu đồ Mz như trên hình vẽ . Những mặt căt trên BC Hnh Bi u mô men xo n max Mz 2M1 2 256 512 Nm Trường hợp thanh tròn đặc. - Điều kiện bền I max - I z J 2 wp 0 2D3 - Điều kiện cứng Imax Mz 51 lm_ax _ 2 in 07 D 3 84 . 10-2 m 51 2 4 5 107 1 M Ị_ z max a 1 10 1 1 1 m 1 4 . 512 4 180 8 1010 3 14 0 1 Jp maXp _ bL_ n đê thỏa p 0jtíM z ỉ D 8 4- ỵộ D 8 6 r Từ a và b chọn D 6 2 cm kích thước lớn 1 mãn cả 2 điều kiện . T ờng hợp thanh tròn rỗng Jp 0 1D4 - 4 Wp 0 2D3 - Từ điều kiện bền D 3rXu 51 2 21 10 c m H 6 63 10 d 2 m 0 2 4 5 1 0 7 .4 0 1 8 109 3 14 1 0 7 4 Từ c và d chọn D 6 63cm và d 6 63 0 7 4 64 cm . XOẮN THUẦN TÚY THANH CÓ MẶT CẮT NGANG KHÔNG TRÒN. Thí nghiệm xoắn các thanh có mặt cắt ngang không tròn cho thây giả thuyêt mặt cắt ngang phăng không còn đung nữa. Sức bền vật liệu không giải quyêt các bai toán này. Sau đây ta công nhận một số kêt quả đã chứng minh trong lý thuyêt đan hồi. I 2 Thanh có mặt cắt ngang chữ nhật Trên Mz
