Chương 6 CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT, NĂNG LƢỢNG VÀ ĐIỀU HÒA THÂN NHIỆT 1. KHÁI NIỆM VỀ CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƢỢNG Chuyển hóa hay trao đổi chất (metabolism) là toàn bộ các phản ứng hóa học diễn ra trong cơ thể sống, nó gồm 2 loại phản ứng: phản ứng phân giải hay còn gọi là dị hóa, là phản ứng phân chia một phân tử lớn thành các mảnh ngày càng nhỏ đi; | Chương 6 CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT NĂNG LƯỢNG VÀ ĐIỀU HÒA THÂN NHIỆT 1. KHÁI NIỆM VỀ CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG Chuyển hóa hay trao đổi chất metabolism là toàn bộ các phản ứng hóa học diễn ra trong cơ thể sống nó gồm 2 loại phản ứng phản ứng phân giải hay còn gọi là dị hóa là phản ứng phân chia một phân tử lớn thành các mảnh ngày càng nhỏ đi thứ hai là loại phản ứng tổng họp hay còn gọi là đồng hóa là loại phản ứng ghép các mảnh nhỏ thành phân tử lớn hơn. - Thành phần hóa học của tế bào không cố định mà cực kỳ năng động lúc nào cũng có một số phân tử đang phân chia và một số phân tử khác đang đưọc tổng họp. Lúc nào trong tế bào cũng có một bộ phân hữu cơ đang tan rã và đưọc thay thế bằng những thành phần hữu cơ mới. Tốc độ đổi mới thay cũ tuỳ thuộc vào loại phân tử có loại chỉ vài phút sau đã đưọc thay thế có loại phải mất hàng ngày hàng tuần thậm chí hàng tháng mới thay đổi đưọc. Có thể nói một cách hình tưọng là một cơ thể sống đứng về mặt cấu trúc hóa học mà nói chỉ từ sáng tới trưa đã không còn nguyên là cơ thể sống cũ nữa rồi. Tuy nhiên hai quá trình dị hóa và đồng hóa luôn cân bằng nhau và ta nói rằng thành phần hóa học của cơ thể luôn ở trạng thái cân bằng động. Bệnh tật hay tuổi tác có thể làm ảnh hưởng đến sự thăng bằng này. Thí dụ Cơ thể còn non thì đồng hóa mạnh hơn dị hóa nên cơ thể có sự sinh trưởng tăng trọng. Cơ thể đau ốm sất già yếu thì dị hóa mạnh hơn đồng hóa dẫn tới trạng thái suy kiệt. Trong chuyển hoá sự phân giải các phân tử chất hóa học làm giải phóng ra năng lượng chứa trong phân tử. Năng lưọng này đưọc sử dụng để tổng họp chất hữu cơ mới để sinh công co cơ để vận chuyển tích cực các chất qua màng tế bào để duy trì cấu trúc và chức năng bình thường của tế bào để dẫn truyền các xung động thần kinh. Các cơ thể sống từ đơn giản tới phức tạp đều giống nhau ở một điểm giải phóng và sử dụng năng lưọng hóa học. Trong phần này chúng ta không di sâu vào xem xét quá trình chuyển hoá vì nội dung này thuộc chương trình sinh hoá. Ở đây trong phạm vi .
