+ Cuộc đấu tranh của một số lãnh tụ cách mạng trong các Đảng công nhân như La-phác-gơ (Pháp), Bêben, Rôda Lucxembua (Đức) tuy nhiên kết quả hạn chế do đấu tranh không triệt để. + Cuộc đấu tranh của Lênin – lãnh tụ của giai cấp công nhân Nga – lên án ách thống trị của đế quốc thuộc địa đòi quyền tự quyết cho các dân tộc và bảo vệ học thuyết Mác.