Chấn thương bụng kín (CTBK) là một cầp cứu ngoại khoa gặp cả trong thời bình và thời chiến. 1. Thời bình gặp chấn thương bụng kín do: - Tai nạn giao thông. - Tai nạn lao động. - Tai nạn trong luyện tập. - Tai nạn trong sinh hoạt. 2. Thời chiến thường gặp chấn thương bụng kín do: Bom, đạn pháo của địch oanh tạc hoặc những loại vũ khí khác có sức nổ mạnh. Các loại vũ khí trên, ngoài việc sát thương bằng mảnh còn sát thương bằng sức mạnh của sóng nổ. Sóng nổ gây tổn thương. | CHẤN THƯƠNG BUNG KÍN Kỳ 1 I. ĐẠI CƯƠNG Chấn thương bụng kín CTBK là một cầp cứu ngoại khoa gặp cả trong thời bình và thời chiến. 1. Thời bình gặp chấn thương bụng kín do - Tai nạn giao thông. - Tai nạn lao động. - Tai nạn trong luyện tập. - Tai nạn trong sinh hoạt. 2. Thời chiến thường gặp chấn thương bụng kín do Bom đạn pháo của địch oanh tạc hoặc những loại vũ khí khác có sức nổ mạnh. Các loại vũ khí trên ngoài việc sát thương bằng mảnh còn sát thương bằng sức mạnh của sóng nổ. Sóng nổ gây tổn thương bằng hai cách - Tác động gián tiếp làm đố nhà sập hầm. làm cho chiến sĩ bị thương. - Hoặc trực tiếp tác động lên cơ thể đối với những người ở trong tầm bán kính sát thương mà không có vật che khuất. Loại tác động trực tiếp này gây nên những thương tổn rất phức tạp trong đó có tổn thương các cơ quan trong ổ bụng. Tỷ lệ chấn thương bụng kín của quân đội Liên Xô trong đại chiến thế giới lần thứ II là 3 8 so với các vết thương bụng của quân đội Mỹ trong chiến tranh ở Việt Nam là 9 8 . Dự kiến trong tương lai nếu địch sử dụng vũ khí giết người hàng loạt bom nguyên tử thì tỷ lệ chấn thương bụng kín sẽ tăng rất nhiều và phức tạp II. CÁC TỔN THƯƠNG TRONG CHẤN THƯƠNG BỤNG KÍN Bất cứ tạng nào trong ổ bụng đều có thể bị tổn thương tính chất và mức độ tổn thương còn phụ thuộc vào vị trí hướng và lực chấn thương trong chấn thương bụng kín có thể gặp các loại tổn thương. 1. Tổn thương tạng đặc - Vỡ gan với các mức độ khác nhau. - Vỡ hoặc đứt rời lách tổn thương lách trong chấn thương bụng kín hay gặp đặc biệt trong lách bệnh lý như lách to do sốt rét bệnh Banti. Đối với gan và lách có thể gặp kiểu vỡ hai thì ban đầu chấn thương mới chỉ gây máu tụ dưới vỏ hoặc máu tụ ở trung tâm. Vài ngày có khi vài tuần sau khối máu tụ phát triền dần rồi vỡ gây chảy máu ồ ạt vào khoang bụng sau - Tổn thương tụy ít gặp nhưng đã gặp thì rất nặng vì Tụy ở sâu trước cột sống lực chấn thương phải rất mạnh mới gây được tổn thương. Khi tụy bi giập thì kèm theo tắc mạch nên các tế bào tụy đang tổn thương
