Sang thế kỷ XXI, thực hiện Nghị quyết Đại hội IX của Đảng về đẩy nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa ,cơ cấu kinh tế quốc dân chuyển dịch nhanh theo hướng tích cực nhưng tốc độ vẫn còn chậm. Năm 2000 - 2005, GDP bình quân mỗi năm đạt 7,5%. | Thách thức to lớn đối với Việt Nam cũng như các nước đi sau là tụt hậu, tức là không bắt nhịp được vào trình độ phát triển nhanh và cao của kinh tế toàn cầu. Nguyên nhân cơ bản là do nghèo và kém phát triển nên thiếu năng lực, điều kiện cần thiết để tiếp nhận và tận dụng hiệu quả các yếu tố, cơ hội phát triển. Thiếu tiềm lực tài chính – kinh tế , năng lực trí tuệ, kinh nghiệm quản lí vĩ mô nền kinh tế hiện đại, tiếp nhận và vận dụng tri thức, do đó, năng lực, trình độ phát triển thường thấp hơn các nước phát triển. Năng lực và kinh nghiệm quản lý kinh tế của nhà nước còn yếu nên phản ứng chính sách trước những biến dịch nhanh, khó lường của thế giới và khu vực còn rất lúng túng, thiếu khả năng phòng tránh các rủi ro. Vì vậy, trong xu thế toàn cầu hóa và kinh tế tri thức, một số nước nghèo và thiếu tri thức có nguy cơ tụ hậu phát triển so với các nước giàu. Đối với Việt Nam, từ điểm xuất phát thấp, nền kinh tế Việt Nam đang trong quá trình chuyển đổi và phát triển, đây cũng là thách thức lớn và bao trùm hiện nay. Tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và cơ cấu lại ngành kinh tế những thập kỉ tới phải đối mặt với thách thức to lớn này.
