Khi nghiên cứu về các lĩnh vực nào đó trong thực tế ta thường đưa ra các nhận xét khác nhau về các đối tượng quan tâm. Những nhận xét như vậy thường được coi là các giả thiết, chúng có thể đúng và cũng có thể sai. Việc sai định tính đúng sai của một giả thiết được gọi là kiểm định. | Ch ’u’ong5 ’ ’ ´ ´ KIEMˆ ¯ GIA THIETˆ THONGˆ KEˆ 1. CAC´ KHAI´ NIEˆ. M Gia’ thiˆetth´ ˆongkˆe´ Khi nghiˆencuu´’ vˆec´acl` inh˜ vu.’c n`ao¯d´otrong thu.’c tˆeta´ thu’ong`’ ¯dua’ ra c´ x´etkh´ac nhau vˆec´ac¯d` ˆoit´ u’o.’ng quan ˜’ x´etnhu’ thu’ong`’ ¯du’o.’c coi l`ac´ac gia’ thiˆet´, ch´ungc´othˆe¯d´ungv`ac˜ungc´oth’ ˆesai.’ sai ¯ t´ınh ¯d´ungsai cua’ gia’ ’ thiˆet¯d´ u’o.’c l`a kiˆem¯. Gia’ su’’ cˆannghiˆenc` uu´’ tham sˆo´ θ cua’ ¯ lu’o.’ng ngˆaunhiˆenX,˜ ngu’oi`’ ta ¯dua’ ra gia’ thiˆetc´ ˆanki` ˆem¯di’ .nh H : θ = θ0 ´ ´ H l`agia’ thiˆet¯dˆoicua’ H th`ı H : θ = θ0. 6 ´ ˆ ˆ Tu`’ mˆaung˜ ˆaunhiˆen˜ WX = (X1,X2,.,Xn) ta thˆongkˆe θ = θ(X1,X2,.,Xn) sao cho nˆeu´ H ¯d´ungth`ı θˆ c´ophˆanphˆoix´acsu´ ˆatho`anto`anx´ac¯di´ .nh v`avoi´’ mˆaucu˜ . thˆe’ ˆ ˆ ’ ’ th`ıgi´atri. cua’ θ s˜et´ınh¯du’o.’c. θ ¯du’o.’c l`a tiˆeuchuˆankiˆem¯ gia’ thiˆet´ H. ´ ´ ˆ Voi’ α b´et`uy´ycho tru’oc’ (α (0, 01; 0, 05)) ta t`ım ¯du’o.’c miˆen` Wα sao cho P (θ ∈ ∈ Wα) = α. ´ ˜ ’ Wα ¯du’o.’c l`a miˆenb´acb` o’ , α ¯du’o.’c l`a muc’ ´ynghia cua’ kiˆem¯. ’ ´ ´ ˜ ˜ ˜ Thu.’c ph´epthu’ ¯dˆoivoi’ mˆaungˆaunhiˆen WX = (X1,X2,.,Xn) ta ¯du’o.’c mˆau ’ ˆ cu. thˆe wx = (x1, x2, . . . , xn). T´ınh gi´atri. cua’ θ wx = (x1, x2, . . . , xn) ta ¯du’o.’c ˆ θ0 = θ(x1, x2, . . . , xn)(θ0 ¯du’o.’c l`a gi´atri. quan s´at). ´ ´ ´ ´ Nˆeu θ0 Wα th`ıb´acbo’ gia’ thiˆet H v`athua`’ gia’ thiˆet¯dˆoi H. • ∈ ´ ´ ´ Nˆeu θ0 / Wα th` gia’ thiˆet H. • ∈ Ch´u´y ’ ’ ’ C´otru’ong`’ ho.’p gia’ thiˆetki´ ˆem¯ v`agia’ thiˆet¯d´ ˆoi¯d´ u’o.’c nˆeucu. thˆehon.’ Chang˘ : H: θ θ0; H: θ > θ0 ≤ Khi ¯d´ota c´okiˆem¯di’ .nh ph´ıa. 85 ’ 86 Ch ’u’ong5. Kiˆem¯ gia’ thiˆetth´ ˆongkˆe´ Sai lˆamloa` .i 1 v` 2 Khi kiˆem¯di’ .nh gia’ thiˆetth´ ˆongkˆe,ta´ c´othˆem’ ac˘´ phai’ trong hai sai lˆamsau:` i) Sai lˆamloa` . i 1: l`asai lˆamm` ac˘´ phai’ khi ta .
