Khi nghiên cứu về các lĩnh vực nào đó trong thực tế, ta thường đưa ra các nhận xét khác nhau về đối tượng quan tâm. Những nhận xét như vậy thường được coi là các giả thiết, chúng có thể đúng cũng có thể sai. Việc sai định tính đúng sai của một giả thiết được gọi là kiểm định. | Chủỏng 5 g __ KIEm ĐỊNH GIA THIEt THONG KE 1. CÁC KHÁI NIỆM Giả thiết thong ke Khi nghiên cuu vê các linh viic nào đó trong thiic tê ta thuóng đúa ra các nhận xét khác nhau vê các đói tuóng quan tâm. Nhũng nhận xét nhu vậy thuóng đUóic coi lá các gia thiết chung có thâ đung vá cung có thê sai. Viéc sai định tính đung sai cua mót giá thiêt đuóc gói lá kiếm định. Giá sil can nghiên ciiu tham sô 0 cua đái luóng ngẫu nhiên X nguói tá đua ra giá thiêt cá n kiêm đinh H 0 00 Gói H là giá thiêt đói cua H thà H 0 0O. tu mau ngêu nhiên Wx X1 X2 . Xn ta chọn thóng kê 0 0 X1 X2 . Xn saó chó nêu H đung thà 0 có phán phối xác suêt hóán tóán xác đinh và vói mêu cu the thà giá tri cua 0 sé tính đuóc. 0 đuóc gói là tiều chuân kiếm định gia thiết H. vói a bé tuy y chó truóc ữ 2 0 01 0 05 tá tàm đuóc mién Wa sáó chó P 0 2 Wa a. Wa đuóc gói là miến bâc bo a đuóc gói lá mýc ý nghĩa của kiềm đinh. Thiic hiên phép thu đói vói mêu ngẫu nhiên WX X1 X2 . Xn tá đuóc mau cu thế wx x1 x2 . xn . Tính giá tri cua 0 tai wx x1 X2 . Xn tá đuóc 0O 0 x1 X2 . Xn 00 đuóc gói lá gia tri quan sết . Nêu 0O 2 Wa thà bác bó giá thiêt H vá thìỉá nhán giá thiêt đoi H. Nêu 0O 2 Wa thà chấp nhện giá thiêt H. Chú ý Có truóng hóp giá thiêt kiêm vá giá thiêt đói đuóc nêu cu thê hón. Chẩng han H 0 0o H 0 00 Khi đó ta có kiêm một phía. 85 86 Chuong 5. Kiêm định giả thiết thông kê Sai lam loai 1 va loai 2 . Khi kiêm dinh gia thiêt thông kê ta co thô mac phai một trong hai loai sai lếm sau i Sai lam loại 1 la sai lam mac phai khi ta bác bo một gia thiêt H trong khi H dung. Xac suât mac phai sai lam loai 1 bang P ô G Wa a. ii Sai lâm loại 2 là sai lam mac phai khi ta thUa nhôn gia thiêt H trong khi H sai. Xac suât mac phai sai lam loai 2 bang P ớ G Wa . Q Chú ý Nêu ta muon giam xac suôt sai lam loại 1 thà sê làm tang xac suat sai lam loại 2 va nguoc liai. Đôi vói môt tiêu chuan kiôm dinh ớ và vói múc y nghia a ta co thô tàm diiç5c vô số miên bac bo Wa. Thuong nguoi ta ấn dịnh