Hệ Rh Landsteiner và Wiener (1930) đã nhận thấy như sau: nếu lấy hồng cầu khỉ Rhesus gây miễn dịch cho thỏ, thì huyết thanh thỏ không những có khả năng gây ngưng kết hồng cầu khỉ mà còn có thể gây ngưng kết hồng cầu của một số người. Ban đầu, những người có hồng cầu bị ngưng kết bởi huyết thanh thỏ như mô tả ở trên được xếp vào nhóm Rh+, và những người có hồng cầu không bị ngưng kết được xếp vào nhóm Rh-, hình thành một hệ thống nhóm máu gọi là hệ. | Kháng nguyên Kỳ 5 . Hệ Rh Landsteiner và Wiener 1930 đã nhận thấy như sau nếu lấy hồng cầu khỉ Rhesus gây miễn dịch cho thỏ thì huyết thanh thỏ không những có khả năng gây ngưng kết hồng cầu khỉ mà còn có thể gây ngưng kết hồng cầu của một số người. Ban đầu những người có hồng cầu bị ngưng kết bởi huyết thanh thỏ như mô tả ở trên được xếp vào nhóm Rh và những người có hồng cầu không bị ngưng kết được xếp vào nhóm Rh- hình thành một hệ thống nhóm máu gọi là hệ thống nhóm máu Rh. Trong hệ thống nhóm máu Rh có nhiều kháng nguyên phần lớn trong số chúng có tính phản ứng chéo và có tính sinh miễn dịch yếu trừ kháng nguyên D có tính sinh miễn dịch mạnh. Khi trên bề mặt hồng cầu của một cơ thể có kháng nguyên D thì cơ thể đó được gọi là Rh mà không cần để ý đến các kháng nguyên khác trong hệ Rh như thế nào. Kháng thể kháng D không xuất hiện tự nhiên trong huyết thanh mà chúng chỉ được hình thành ở cơ thể Rh khi cơ thể Rh được gây miễn dịch bằng hồng cầu có kháng nguyên D Rh chẳng hạn trong trường hợp truyền máu của người Rh cho người Rh- hoặc trường hợp người mẹ Rh mang thai Rh trong các trường hợp này kháng thể chủ yếu thuộc lớp IgG. Việc xác định nhóm máu hệ Rh rất phức tạp do tính phản ứng chéo của kháng nguyên do kháng nguyên yếu và do huyết thanh không gây ngưng kết mạnh như đối với hệ ABO. Trong thực tế để phát hiện các kháng nguyên trong hệ Rh hoặc phát hiện kháng thể kháng D trong huyết thanh người ta thường làm phản ứng Coombs trực tiếp hoặc gián tiếp. Chẳng hạn để phát hiện kháng thể kháng D trong một mẫu huyết thanh trước tiên người ta trộn huyết thanh đó với một hỗn dịch hồng cầu có kháng nguyên D sau đó rửa hồng cầu rồi cho thêm huyết thanh thỏ kháng globulin người nếu xảy ra hiện tượng ngưng kết hồng cầu thì có thể kết luận rằng trong mẫu huyết thanh được xét nghiệm có mặt kháng thể kháng D. Vấn đề này sẽ được bàn kỹ hơn trong phần Các phản ứng kháng nguyên - kháng thể . . Các kháng nguyên vi sinh vật Một tế bào vi khuẩn có cấu trúc kháng nguyên khá
