Trong quá trình sử dụng thuốc, ngoài tác dụng điều trị, đôi khi còn gặp những tác dụng "không mong muốn" do sự phản ứng khác nhau của từng cá thể với thuốc. . Phản ứng có hại của thuốc (Adverse drug reactions - ADR) "Một phản ứng có hại của thuốc là một p hản ứng độc hại, không định được trước và xuất hiện ở liều lượng thường dùng cho người " (Định nghĩa của Chương trình giám sát thuốc quốc tế - WHO). . | Đại cương về dược lực học Kỳ 6 4. NHỮNG TRẠNG THÁI TÁC DỤNG ĐẶC BIỆT CỦA TH UỐC Trong quá trình sử dụng thuốc ngoài tác dụng điều trị đôi khi còn gặp những tác dụng không mong muốn do sự phản ứng khác nhau của từng cá thể với thuốc. . Phản ứng có hại của thuốc Adverse drug reactions - ADR Một phản ứng có hại của thuốc là một p hản ứng độc hại không định được trước và xuất hiện ở liều lượng thường dùng cho người Định nghĩa của Chương trình giám sát thuốc quốc tế - WHO . ADR là tên gọi chung cho mọi triệu chứng bất thường xẩy ra khi dùng thuốc đúng liều. Có thể chỉ là những triệ u chứng rất nhẹ như nhức đầu buồn nôn. cho đến những triệu chứng rất nặng dẫn đến tử vong như sốc phản vệ suy tuỷ xương. Tuỳ theo nước và tuỳ theo tác giả ADR có thể xẩy ra khoảng 8 -30 số người dùng thuốc. . Phản ứng dị ứng Dị ứng thuốc cũng là 1 AD R. Do thuốc là 1 protein lạ insulin thyroxin lấy từ súc vật là đa peptid polysaccharid có phân tử lượng cao mang tính kháng nguyên. Tuy nhiên những thuốc có phân tử lượng thấp hoặc chính sản phẩm chuyển hóa của nó cũng có thể gây dị ứng chúng được gọi là bán kháng nguyên hay hapten . Vào cơ thể hapten có khả năng gắn với một protein nội sinh theo đường nối cộng hóa trị và tạo thành phức hợp kháng nguyên. Những thuốc có mang nhóm NH 2 ở vị trí para như benzocain procain sulfonamid sulfonylurea. là những thuốc dễ gây mẫn cảm vì nhóm NH 2 dễ bị oxy hóa và sản phẩm oxy hóa đó sẽ dễ gắn với nhóm SH của protein nội sinh để thành kháng nguyên. Phản ứng miễn dịch dị ứng được chia thành 4 typ dựa trên cơ sở của cơ chế miễn dịch - Typ I hay phản ứng ph ản vệ anaphylactic reactions do sự kết hợp của kháng nguyên với kháng thể IgE gắn trên bạch cầu ưa base tuần hoàn hoặc các dưỡng bào. Phản ứng làm giải phóng nhiều chất hóa học trung gian như histamin leucotrien prostaglandin gây giãn mạch phù và vi êm. Các cơ quan đích của phản ứng này là đường tiêu hóa dị ứng thức ăn da mày đay viêm da dị ứng đường hô hấp viêm mũi hen và hệ tim - mạch sốc phản vệ Các
