Theo Y học cổ truyền phương Đông, Tạng Tỳ ứng với quẻ Khôn. Quẻ Khôn có tượng là đất. Vạn vật đều được đất nuôi dưỡng, do đó Tỳ cũng có chức năng nuôi dưỡng các tạng phủ, khí quan khác trong nhân thể. Y học cố truyền Đông phương cho rằng phủ Vị ứng với quẻ Cấn và được giải thích như sau: - Quẻ Cấn là núi. Ta biết rằng đất thì bằng phẳng, núi thì cao sừng sững. Nhưng núi là do đất biến động mà thành. Có nghĩa là tạng Tỳ và phủ Vị có. | BỆNH HỌC TỲ - VỊ Kỳ 1 I. NHẮC LẠI NHỮNG CHỨC NĂNG SINH LÝ TẠNG PHỦ VÀ PHỦ VỊ A. DỰA trên Cơ Sở Hậu thiên bát quái Theo Y học cổ truyền phương Đông Tạng Tỳ ứng với quẻ Khôn. Quẻ Khôn có tượng là đất. Vạn vật đều được đất nuôi dưỡng do đó Tỳ cũng có chức năng nuôi dưỡng các tạng phủ khí quan khác trong nhân thể. Y học cố truyền Đông phương cho rằng phủ Vị ứng với quẻ Cấn và được giải thích như sau - Quẻ Cấn là núi. Ta biết rằng đất thì bằng phẳng núi thì cao sừng sững. Nhưng núi là do đất biến động mà thành. Có nghĩa là tạng Tỳ và phủ Vị có mối liên quan với nhau. - Quẻ Cấn là nơi vạn vật hoàn thành kết thúc mọi việc như đóng lại bằng bức tường cao như núi bảo vệ cho đất. Ý nói phủ Vị là nơi kết thúc hoàn thành mọi vật. Do đó nếu Tỳ nuôi dưỡng vạn vật thì Vị là hoàn thành mọi vật. Tỳ Vị có cùng một chức năng. - Cũng theo cách giải thích trên thì núi là bức tường cao bảo vệ cho đất. Do đó phủ Vị đóng vai trò che chở cho tạng Tỳ. Suy rộng ra là ngoại tà xâm nhập gây bệnh cho Tỳ trước hết phải qua phủ Vị. B. DỰA TRÊN CƠ SỞ NỘI KINH - Tỳ Vị được ví như một ông quan trông coi quản lý lương thực. Tất cả vị khí tinh ba của ngũ tạng đều từ đó mà có. Thiên Linh Lan bí điển luận viết Tỳ Vị giã thương lẫm chi quan ngũ vị xuất yên . Thiên Ngũ vị Linh khu nhấn mạnh thêm Lục phủ ngũ Tạng giai bẩm khí vu Vị . - Về mối quan hệ giữa Tỳ Vị thiên Quyết luận Tố vấn nói Tỳ chủ vi Vị hành kỳ tân dịch và được Trình Hạnh Hiên giải thích là đồ ăn uống vào Vị nhờ Tỳ khí hấp dẫn giúp sức cho Vị làm việc tinh hoa ở lại cặn bã ra ngoài. - Chức năng tạng Tỳ . Tạng Tỳ chịu ảnh hưởng của thấp Thổ từ trời và đất và có những biểu hiện ra ngoài ở bắp thịt màu vàng vị ngọt sự tư lự hoặc khi bất thường thì biểu hiện bằng sự nôn ói hay ca hát. Thiên Âm dương ứng tượng đại luận viết Kỳ tại thiên vi thấp tại địa vi thổ tại thể vi nhục tại tạng vi Tỳ tại sắc vi hoàng tại thanh vi ca tại biến đông vi uế tại khiếu vi khẩu tại vị vi cam tại chí vi tư . . Bản Thần thiên Linh khu viết Tỳ tàng doanh doanh giả .
