Say kim (choáng do châm, còn gọi là vượng châm): Tai biến xảy ra nhanh, không chừa một ai và bất cứ lúc nào. - Biểu hiện: + Nhẹ: mặt nhợt, vã mồ hôi, hoa mắt, bồn chồn, có thể buồn nôn. + Nặng: ngất, tay chân lạnh. - Xử trí: + Nhẹ: rút hết kim, cho bệnh nhân nằm đầu thấp. + Nặng: rút kim, nằm đầu thấp; bấm day huyệt Nhân trung, Hợp cốc, có thể trích nặn máu 10 đầu ngón tay (nhóm huyệt Thập tuyên) hoặc hơ nóng: Khí hải, Quan nguyên, Dũng tuyền. -. | KỸ THUẬT CHÂM VÀ CỨU Kỳ 6 4. Say kim choáng do châm còn gọi là vượng châm Tai biến xảy ra nhanh không chừa một ai và bất cứ lúc nào. - Biểu hiện Nhẹ mặt nhợt vã mồ hôi hoa mắt bồn chồn có thể buồn nôn. Nặng ngất tay chân lạnh. - Xử trí Nhẹ rút hết kim cho bệnh nhân nằm đầu thấp. Nặng rút kim nằm đầu thấp bấm day huyệt Nhân trung Hợp cốc có thể trích nặn máu 10 đầu ngón tay nhóm huyệt Thập tuyên hoặc hơ nóng Khí hải Quan nguyên Dũng tuyền. - Phòng ngừa không châm kim khi đói quá hoặc no quá mới đi xa đến còn mệt quá sợ. 5. Rút kim gây chảy máu hoặc tụ máu dưới da - Xử trí dùng bông vô trùng chặn lên lỗ kim day nhẹ. - Phòng ngừa rút bớt kim lên đổi chiều khi xuất hiện cảm giác đau buốt dưới da vì kim đã châm trúng mạch máu. 6. Châm trúng dây thần kinh Thường có cảm giác tê như điện giật theo đường thần kinh. - Xử trí tương tự khi châm trúng mạch máu. - Lưu ý nếu đã châm trúng dây thần kinh mà vẫn tiếp tục vê kim có thể làm tổn thương sợi thần kinh. 7. Châm phạm vào cơ quan nội tạng Những báo cáo gần đây cho thấy có những tai biến tràn khí màng phổi sau châm cứu. II. KỸ THUẬT CỨU A. ĐỊNH NGHĨA CỨU Cứu là dùng sức nóng tác động lên huyệt để kích thích tạo nên phản ứng của cơ thể nhằm mục đích phòng và trị bệnh. B. NHỮNG VIỆC LÀM ĐỂ TĂNG HIỆU QUẢ CỦA CỨU 1. Thái độ của người thầy thuốc Cũng như châm thái độ của người thầy thuốc góp phần làm tăng kết quả của cứu. Cần ôn hòa nhã nhặn giải thích cho bệnh nhân hiểu về phương pháp cứu để tránh cho bệnh nhân lo lắng vô ích. 2. Chọn tư thế người bệnh Nguyên tắc để chọn tư thế người bệnh - Huyệt được cứu phải hướng lên trên mặt da nằm ngang. - Tư thế được chọn phải tạo được sự thoải mái cho người bệnh trong suốt thời gian cứu. C. PHƯƠNG TIỆN Thường dùng ngải nhung phần xơ của lá cây ngải cứu đã phơi khô vò nát bỏ cuống và gân lá . Có 2 cách cứu khi dùng ngải nhung điếu ngải và mồi ngải. - Điếu ngải dùng ngải nhung quấn thành điếu lớn đốt rồi hơ trên huyệt. - Mồi ngải dùng 3 ngón tay chụm và ép chặt một ít ngải cứu cho có hình .
