Chương II: Quan hệ họ hàng - Các tham số di truyền . Hệ phổ Hệ phổ, còn gọi là hệ phả (Pedigree) là sơ đồ về nguồn gốc huyết thống của con vật. Căn cứ vào hệ phổ của vật nuôi, ta biết được những con vật nào là bố, mẹ, ông, bà hoặc các thế hệ trước nữa của con vật. | CHƯƠNG Ill QUAN HỆ HỌ HÀNG - CÁC THAM số DI TRUYỀN . Hệ phổ Hệ phổ còn gọi là hệ phả Pedigree là sơ đồ về nguồn gốc huyết thống của con vật. Căn cứ vào hệ phổ của vật nuôi ta biết được những con vật nào là bố mẹ ông bà hoặc các thế hệ trước nữa của con vật. Do vậy hệ phổ là tư liệu quan trọng giúp cho việc xác định các quan hệ họ hàng của vật nuôi tính toán các tham số di truyền định ra kế hoạch ghép các đôi giao phối cũng như công tác quản lý giống vật nuôi. Để ghi chép hệ phổ người ta có thể sử dụng một vài phương pháp khác nhau do đó hình thành một số loại hệ phổ khác nhau - Hệ phổ dọc Được ghi theo nguyên tắc mỗi hàng là một thế hệ thế hệ trước ghi ở hàng dưới thế hệ sau ghi ở hàng trên trong cùng một hàng con đực được ghi ở bên phải con cái được ghi ở bên trái. Ví dụ Hệ phổ của cá thể X. Thế hệ trước là bố mẹ thế hệ I có bố B mẹ M . Thế hệ trước bố mẹ là ông bà thế hệ II có bố của bố tức ông nội BB mẹ của bố tức bà nội MB bố của mẹ tức ông ngoại BM mẹ của mẹ tức bà ngoại MM . Thế hệ trước ông bà cụ thế hệ III cũng theo nguyên tắc như vậy. Sơ đổ như sau X I M B II MM BM MB BB III MMM BMM MBM BBM MMB BMB MBB BBB - Hệ phổ ngang Được ghi theo nguyên tắc mỗi cột là một thế hệ thế hệ trước ghi ở cột bên phải thế hệ sau sau ghi ở cột bên trái trong cùng một cột con đực ghi ở hàng trên con cái ghi ở hàng dưới. Ví dụ Cũng hệ phổ của cá thể X sơ đổ như sau I II III BBB BB MBB B MB BMB MMB X BM BBM MBM M BMM MM MMM Tại các vị trí của các con vật có họ hàng trong hệ phổ người ta ghi lại số hiệu hoặc tên của con vật. Mỗi vật nuôi giống được đánh số theo các phương pháp quy định như cắt số tai đối với lợn xăm số vào tai hoặc đeo biển nhựa trên đó có ghi số vào tai đối với lợn hoặc bò đeo biển nhôm trên đó có ghi số ở gốc cánh hoặc ở chân đối với gia cầm . 24 - Trong thực tế hệ phổ thường được ghi theo kiểu hệ phổ ngang nhưng không hoàn toàn tuân thủ theo các nguyên tắc ghi của hệ phổ này. Ví dụ Có thể có 3 dạng hệ phổ sau Hệ phổ đầy đủ Ghi chép toàn bộ các con vật ở các
