KIỂM ĐỊNH CÁC GIẢ THIẾT THỐNG KÊ VÀ CÁC QUY LUẬT PHÂN PHỐI TRONG NGHIÊN CỨU. Trong nghiên cứu dù là mô tả hay phân tích người ta đều cần phải so sánh các kết quả nghiên cứu với nhau hoặc với hằng số tương ứng xem có sự trùng lặp hoặc khác nhau hay không? | KIỂM ĐỊNH CÁC GIẢ THIẾT THỐNG KÊ VÀ CÁC QUY LUẬT PHÂN PHỐI TRONG NGHIÊN CỨU Trong nghiên cứu dù là mô tả hay phân tích người ta đều cần phải so sánh các kết quả nghiên cứu với nhau hoặc với hằng số tương ứng xem có sự trùng lặp hoặc khác nhau hay không Cũng như xem khả năng can thiệp nào sẽ đem lại hiệu quả tất hơn Trong nghiên cứu kiểm định người ta thường dùng hai loại test là test t và test X2 test khi bình phương . 1. Kiểm định bằng test t Thử nghiệm này thường dùng để kiểm định các trị số trung bình các tỷ lệ quan sát của mẫu nghiên cứu trên cơ sở các số liệu mang tính chất hệ thống hoặc mẫu lớn. So sánh hai số trung bình quan sát Vấn đề này thường gặp trong nghiên cứu y sinh học. Công thức xa-Xb VnA nB Nếu mẫu nghiên cứu có n nhỏ hơn 30 thì công thức tính t sẽ là . Xa-Xb 02 _ . . . It -tX SV phương sai chung IS2. s2 Pch ch VnA nB S2 _ s xA-x y s xb-xb nA n -2 nA nB -2 Sau khi tính được trị số t ta cần tìm độ tự do rồi tra bảng t để tìm giá trị xác suất p. Độ tự do được tính bằng tích của từng các dữ liệu so sánh số cột trừ 1 nhân với tổng các số liệu so sánh ở mỗi cột hàng trừ 1. Tuy vậy dù độ tự do bằng bao nhiêu to thì xác suất đều đạt được p 0 05 khi t 1 96 ít nhất là khi n 30 . Khi đặt vấn đề nghiên cứu ta có thể đặt giả thuyết H0 null hypothesis là giả thiết cho rằng hai số trung bình nằm trong sự chi phối của quần thể nên không khác nhau hoặc tương tự như nhau. Sau đó nhờ thử nghiệm bằng test t hoặc x2 ta đi tới phủ nhận hoặc chấp nhận giả thiết H0 Ví dụ Từ một bài toán đã cho ta tính được các giá trị. 64 XA 21 06 XB 21 33 nA 815nB 200 Sa 1 61Sb 1 6 Ứng dụng công thức ta có Vậy hai sô trung bình quan sát A và B khác nhau có ý nghĩa với P 0 05. Phủ nhận giả thuyết H0 tra bảng t . . So sánh một số trung bình quan sát với một số trung bình lý thuyết Trường hợp này thường gặp trong so sánh với hằng sô sinh học hoặc một nghiên cứu lớn nào trước đó cho ta X lý thuyết và s lý thuyết công thức tính như sau Trong đó X qs X quan sát X Ít X lý thuyết X Ít s
