Thuyết hoài nghi và thuyết bất khả tri: hoài nghi hoặc phủ nhận khả năng nhận thức đúng đắn của con người về thế giới. Chủ nghĩa duy tâm khách quan: thừa nhận nhận thức là quá trình biện chứng nhưng đó là quá trình “ tự nhận thức” của “ý niệm tuyệt đối”. Chủ nghĩa duy tâm chủ quan: không thừa nhận sự vật tồn tại khách quan, ngoài cảm giác của con người. Nhận thức là quá trình tự sản sinh ra tri thức bởi chủ thể