Quan sát cuộc sống chúng ta có thể thấy phản biện là một hoạt động diễn ra hàng ngày. Phản biện là một nhu cầu của cuộc sống bởi nhờ có nó con người có thể loại bỏ những yếu tố sai để tiệm cận tới sự hợp lý trong các quyết định, các hành vi của mình. Trong khoa học phản biện cũng là một trong những cách thức chủ yếu đểm các nhà nghiên cứu tiệm cận tới các chân lý khoa học. Còn trong đời sỗng xã hội phản biện là một công cụ không thể thiếu để tổ chức ra một. | Phản biện xã hội là một hoạt động chính trị - xã hội. Đó là hoạt động mang tính tự nhiên của con người. Thế kỉ XIX, thế kỷ của khoa học và tri thức, tầm nhìn sẽ vươn xa hơn nếu biết quan sát bằng lăng kính nhiều chiều xuất phát từ thực tiễn cuộc sống mà trong đó phản biện xã hội là một bức tranh sinh động nhất trong đó nội dung của phản biện xã hội rất rộng . Lực lượng lãnh đạo trong xã hội có những đường lối, hệ thống các quan điểm lãnh đạo về kinh tế, chính trị, xã hội cho từng giai đoạn, thể chế và pháp chế hóa các chủ trương, quan điểm đó, đồng thời phải thường xuyên cụ thể hóa đường lối của mình thành các chính sách và quá trình tổ chức thực hiện. Đó là đối tượng của phản biện xã hội. Ngoài ra đối tượng của phản biện xã hội còn là những quyết định có ảnh hưởng đến đời sống và và tâm trạng của toàn xã hôi hoặc của một bộ phận, tầng lớp dân cư, vùng, miền . Có sự thống nhất giữa ý nguyện, tri thức, sự hiểu biết và thể chế, cơ chế, môi trường, lực lượng nòng cốt của xã hội dân sự và nhiều điều kiện cần thiết thì mới thực hiện được phản biện xã hội có hiệu quả. Phản biện xã hội là phương thức và xu hướng của nền dân chủ hiện đại. Nghiên cứu về phản biện xã hội có nhiều lĩnh vực quan tâm nhất là với báo chí. Dưới đây xin đưa ra một vài hướng nghiên cứu mang màu sắc xã hội học:
