Thời của Hàn Phi là thời tranh hùng giữa Tần và Lục quốc. Nước Hàn ở ngay cửa ngõ của Tần (cửa Hàm Cốc nằm trên biên giới chung của Hàn và Tần), mà lại nhỏ và yếu, cho nên ở vào thế nguy nhất: Tần chỉ lăm le chiếm Hàn để tiến qua phía đông mà thôn tính các nước Sở, Ngụy, Tề, Triệu, Yên; năm nước này cũng muốn chiếm Hàn để bít cửa Hàm Cốc, nếu không thì buộc Hàn phải theo mình để chặn Tần. Vốn là công tử nước Hàn, lại có tính ái. | Hàn Phi Tử Chương 4 XÃ HỘI QUAN tiếp C- QUỐC GIA Thời của Hàn Phi là thời tranh hùng giữa Tần và Lục quốc. Nước Hàn ở ngay cửa ngõ của Tần cửa Hàm Cốc nằm trên biên giới chung của Hàn và Tần mà lại nhỏ và yếu cho nên ở vào thế nguy nhất Tần chỉ lăm le chiếm Hàn để tiến qua phía đông mà thôn tính các nước Sở Ngụy Tề Triệu Yên năm nước này cũng muốn chiếm Hàn để bít cửa Hàm Cốc nếu không thì buộc Hàn phải theo mình để chặn Tần. Vốn là công tử nước Hàn lại có tính ái quốc cao Hàn Phi muốn làm cho tổ quốc ông mạnh lên đã chứ chưa tính tới việc thống nhất Trung Quốc như Mạnh tử Lương Tương vương 1 thời trước hoặc như Tần Thuỷ Hoàng thời ông. Cuối bài biểu dâng Tần Thủy Hoàng bài Tồn Hàn ông bảo nếu Thủy Hoàng làm theo kế hoạch của ông thì có thể không tốn sức mà làm cho Triệu Tề Ngụy Sở Hàn quy phục nghĩa là làm cho thiên hạ quy về một mối. Nhưng đó chỉ là vì muốn cứu tổ quốc nên ông khuyên Tần đánh Triệu đừng vội xâm chiếm Hàn chứ chưa chắc ông đã thực tâm mong Tần thống nhất Trung Quốc. Nếu Tần trọng dụng ông mà hòa hảo với Hàn thì có thể ông giúp Tần đấy nhưng Lí Tư biết tài ông rồi đâu có chịu cho ông lấn tài mình. Vậy học thuyết của Hàn chỉ nhằm mục đích làm cho một quốc gia mạnh lên để chống với các nước khác một khi mạnh lên rồi có xâm chiếm các nước khác không là điều ông không bàn tới. Cho nên ông chỉ xét cái lợi của quốc gia chứ không mưu cái lợi cho khắp thiên hạ như Mặc tử. Trái với Mạnh tử ông coi quốc gia trọng hơn dân. Mạnh bảo dân vi quí xã tắc thứ chi quân vi khinh. Hàn bắt dân phải hi sinh cho vua vua phải làm cho nước mạnh và giàu nghĩa là cũng phải phục vụ cho quốc gia. Vua đã phải phục vụ cho quốc gia thì cũng phải trọng cái lợi của quốc gia mà không được có tư tâm tư tình không được nghĩ tới cái lợi của riêng cá nhân mình. Điểm quan trọng nhất đối với mọi người trong nước từ vua tới quan lại dân chúng là phải phân biệt minh bạch công và tư. Thiên Ngũ đố Hàn viết Nước Sở có người được tiếng là ngay thẳng cha ăn trộm cừu anh ta báo quan. Quan lệnh .
