Will Durant Lịch sử văn minh Ấn Độ Người dịch: Nguyễn Hiến Lê Chương I (tt) V. TÔN GIÁO TRONG CÁC KINH VEDA Tôn giáo tiền Veda – Các thần linh thời Veda – Thần thánh và luân lí – Truyện khai thiên lập địa - Linh hồn bất diệt – Giết ngựa tế thần Tôn giáo cổ nhất của Ấn Độ | Will Durant Lịch sử văn minh Ấn Độ Người dịch Nguyễn Hiến Lê Chương I tt V. TÔN GIÁO TRONG CÁC KINH VEDA Tôn giáo tiền Veda - Các thần linh thời Veda - Thần thánh và luân lí - Truyện khai thiên lập địa - Linh hồn bất diệt - Giết ngựa tế thần Tôn giáo cổ nhất của Ấn Độ hiện nay chúng ta được biết là tôn giáo mà người Aryen thấy dân tộc Naga theo khi họ mới xâm chiếm Ấn Độ tôn giáo đó hiện nay còn sót lại trong vài nơi hẻo lánh. Hình như nó gồm một số tín ngưỡng về linh hồn về vật tổ. Người Naga thờ vô số thần thần đá thần cây thần gấu thần cọp thần sông thần núi thần tinh tú. Rắn cũng là những thần tượng trưng cho sức truyền chủng của giống đực và cây bồ đề của Phật giáo là di tích của sự tôn sùng các cây cao bóng cả rất phổ biến ở Ấn Độ thời thượng cổ. Naga là rồng thần Hanuman là thần khỉ Nandi là bò mộng thần Yaksha là cây thần hết thảy các thần thời tiền sử đó đều được tôn giáo Ấn Độ giữ lại trọn để thờ. Có thần thiện mà cũng có thần ác. Muốn khỏi bị các thần ác ám hành hạ làm hoá điên hoá đau thì phải dùng phương thuật do đó mà kinh Atharva-veda chép rất nhiều bài chú. Phải đọc thần chú để có con để khỏi sẩy thai để sống lâu để khỏi bị tai nạn bệnh tật để ngủ được để diệt được hoặc để làm nản lòng kẻ thù. Các vị thần đầu tiên trong các kinh Veda là các sức mạnh thiên nhiên trời mặt trời đất lửa ánh sáng gió nước và sinh thực khí. Thần Dayus tức như thần Zeus của Hi Lạp và thần Jupiter của La Mã mới đầu chính là trời và tiếng sanscrit deva nguồn gốc của tiếng Pháp divin kì thuỷ chỉ có nghĩa là rực rỡ. Rồi người ta nhân cách hoá những vật đó mà cho có thi vị và tạo ra vô số thần chẳng hạn như trời thành cha Varuna đất thành mẹ Prithivi trời đất giao hoan với nhau sinh ra mây mưa nhờ mưa mà có thảo mộc. Chính mưa cũng là một vị thần Parjanya Agni là thần lửa Vayu là thần gió Rudra là thần gió độc gây ra các bệnh dịch Indra là thần dông tố Ushas là thần rạng đông Sitha là thần luống cày Suria Mithra hoặc Vichnou đều là thần mặt trời Soma một linh thảo có nước ngọt
