Hoàng Đế hỏi rằng: Tôi nghe ở thiên Qũi đạc, Kỳ Hằng, nói về bệnh ý nghĩa, phương pháp không giống nhau, vậy phương pháp dùng thế nào? [1] Kỳ Bá thưa rằng: “Qũi đạc” là một phương pháp đo lường xem bệnh nóùâng hay sâu; “Kỳ Hằng” là nói về các chứng bệnh khác thường. Hãy xin nói về “chí, số” phàm mạch biến về năm sắc, sự đo lường về những bệnh khác thường [2] “kinh” dù khác mà “đạo” thời chỉ có “một”. “Một” đó tức là cái “thần” của con người. Khi thần ấy đã. | SÁCH TỐ VẤN Thiên mười lăm NGỌC BẢN LUẬN YẾU Hoàng Đế hỏi rằng Tôi nghe ở thiên Qũi đạc Kỳ Hằng nói về bệnh ý nghĩa phương pháp không giống nhau vậy phương pháp dùng thế nào 1 Kỳ Bá thưa rằng Qũi đạc là một phương pháp đo lường xem bệnh nóùâng hay sâu Kỳ Hằng là nói về các chứng bệnh khác thường. Hãy xin nói về chí số phàm mạch biến về năm sắc sự đo lường về những bệnh khác thường 2 kinh dù khác mà đạo thời chỉ có một . Một đó tức là cái thần của con người. Khi thần ấy đã có sẽ vận chuyển tới khắp năm Tàng không còn bị ngừng trệ. Nếu bị ngừng trệ tức là không có được sự vận chuyển từ trước. nghĩa đó rất tinh rất vi không thể coi thường mà không chú ý 3 . Phàm dung sắc của con người hiện ra ở bộ phận trên dưới tả hữu đều có sự thích nghi của sắc hiện ra có vẻ nóùâng nóùâi đó là bệnh tà chửa vào sâu nên dùng thang dịch để điều trị trong vòng 10 ngày có thể khỏi tức là hết lượt của 10 can 4 . Thấy sắc hiện ra có vẻ xa sâu đó là bệnh tà đã vào sâu phải dùng dược tễ để điều trị trong vòng 21 ngày có thể khỏi. 1 5 .Nếu thấy sắc hiện ra có vẻ thật sâu đó là bệnh tà đã quá nặng phải dùng giao lễ để điều trị trong vòng 100 ngày có thể khỏi 6 . Nếu bệnh nhân sắc mặt trắng bợt thịt má hốc hác không thể chữa. Nhưng cũng phải quá thời hạn 100 ngày mà hạch đoản khi tuyệt mới chết 6 . Nếu mắc phải ôn bệnh mà thể chất hư quá cũng chết 7 . Như trên kia đã nói dung sắc hiện ra ở bộ phận trên dưới tả hữu. Đó là vì sắc hiện ra ở bộ phận trên tức là cái triệu chứng bệnh thế đương hăng nên gọi là nghịch thấy sắc hiện ra ở bộ phận dưới tức là cái triệu chứng bệnh thế đã suy nên gọi là thuận 8 . Con gái sắc hiện ra ở bên gái thuộc âm mà bên hữu cũng thuộc âm như thế là độc âm nên gọi là nghịch . Nếu hiện ra ở bên tả là Dương đã hòa với âm tức là thuận 9 . Con trai sắc hiện ra bên trai thuộc dương mà bên tả cũng thuộc dương như thế là độc dương nên gọi là nghịch nếu hiện ra ở bên hữu là Aâm đã hòa với Dương tức là thuận 10 . Lại như con trai mà sắc hiện ra bên tả thế