Theo người xưa, 4 khí dương từ trên đi xuống (Thiên khí) và 4 khí âm (địa khí) từ dưới đi lên, 8 dòng khí hóa trên giao lưu qua cơ thể con người, tạo thành 8 kinh, gọi là Kỳ kinh bát mạch. Kỳ kinh bát mạch gồm : Nhâm mạch, Đốc mạch, Dương duy mạch, Âm duy mạch, Dương Kiều (Kiểu) mạch, Âm Kiều (Kiểu) mạch, Xung mạch và Đái (Đới) mạch. Trong 8 mạch, trừ 2 mạch Nhâm và Đốc có huyệt riêng, còn 6 mạch khác không có huyệt riêng, có thể dùng 1 số. | HỌC THUYẾT KINH LẠC KỲ KINH BÁT MẠCH Theo người xưa 4 khí dương từ trên đi xuống Thiên khí và 4 khí âm địa khí từ dưới đi lên 8 dòng khí hóa trên giao lưu qua cơ thể con người tạo thành 8 kinh gọi là Kỳ kinh bát mạch. Kỳ kinh bát mạch gồm Nhâm mạch Đốc mạch Dương duy mạch Âm duy mạch Dương Kiều Kiểu mạch Âm Kiều Kiểu mạch Xung mạch và Đái Đới mạch. Trong 8 mạch trừ 2 mạch Nhâm và Đốc có huyệt riêng còn 6 mạch khác không có huyệt riêng có thể dùng 1 số huyệt của các kinh chính huyệt Hội với 8 mạch để điều hòa mạch khí của 6 mạch này. Khác với 12 kinh chính đường tuần hoàn mạch khí của 8 mạch chỉ đi từ phần dưới cơ thể lên đầu mặt trừ mạch Đới đi vòng quanh bụng dưới và thắt lưng. Trên lâm sàng chỉ có Mạch Nhâm và Mạch Đốc là thường được dùng đến các mạch khác rất ít khi dùng hoặc chỉ được dùng như có tính cách phân chia trên lý thuyết cho hợp với hệ thống hoặc chỉ được nghiên cứu và dùng trong phép châm Linh Quy Bát Pháp . - 8 mạch Nhâm Đốc Dương duy Âm duy Âm kiều Dương kiều Đới Xung và Đới giao hội với 8 kinh Tỳ Tâm bào Tiểu trường Bàng quang Đởm Tam tiêu Phế và Thận ở các huyệt Công Tôn Nội quan Hậu khê Thân mạch Túc lâm khấp ngoại quan Liệt khuyết và Chiếu hải. - 8 mạch có tác dụng bổ sung chỗ thiếu hụt của 12 kinh - Đốc Nhâm Xung và Đới trực tiếp với chức năng sinh đẻ. - Dương kiều Âm kiều trực tiếp với chức năng vận động. - Dương duy Âm duy trực tiếp với chức năng thăng bằng của cơ thể. BẢNG TÓM KẾT KỲ KINH BÁT MẠCH Mạch Biểu hiện Bệnh lý Tác dụng chữa bệnh ĐỐC 28 huyệt riêng Cột sống vận động khó bệnh nặng thì như uốn Cứng lưng uốn ván do bệnh não bệnh của tạng ván đầu váng lưng yếu phủ NHÂM 24 huyệt riêng Nam thoái vị Nữ khí hư không sinh đẻ bụng có u Hệ sinh dục tiết niệu bao tử ngực họng trợ dương bổ âm XUNG Không huyệt riêng Kinh nguyệt không đều vô sinh khí hư đái dầm thoái vị khí bốc lên đau trước tim Đau bụng ngực cấp các chứng của kinh thận suyễn ĐỚI Không huyệt riêng Bụng đầy trướng lưng lạnh kinh nguyệt không đều khí hư chân teo liệt Bụng thắt lưng
