Bình Định: “Chùa” Ông, “Chùa” Bà Thứ ba, 04 Tháng 1 2011 09:57 “Chùa” Ông, “Chùa” Bà của người Minh Hương ở Bình Định Cùng với Hội An (Quảng Nam), Thanh Hà (Huế), cảng thị Nước Mặn là một trong ba trung tâm thương mại hàng đầu của Đàng Trong vào thế kỷ XVII- XVIII. Nhân tố quyết định cho sự hình thành những trung tâm thương mại lúc bấy giờ là những thương nhân Minh Hương. Đặc điểm của người Minh Hương là ở đâu có làng Minh Hương, nơi đó có Miếu Ông, Miếu Bà mà người dân quen. | Bình Định Chùa Ông Chùa Bà Thứ ba 04 Tháng 1 2011 09 57 Chùa Ông Chùa Bà của người Minh Hương ở Bình Định Cùng với Hội An Quảng Nam Thanh Hà Huế cảng thị Nước Mặn là một trong ba trung tâm thương mại hàng đầu của Đàng Trong vào thế kỷ XVII- XVIII. Nhân tố quyết định cho sự hình thành những trung tâm thương mại lúc bấy giờ là những thương nhân Minh Hương. Đặc điểm của người Minh Hương là ở đâu có làng Minh Hương nơi đó có Miếu Ông Miếu Bà mà người dân quen gọi là Chùa Ông Chùa Bà. Ở Bình Định vào khoảng năm 1610 thuyền buôn người Hoa đã vào cửa Thị Nại theo sông Côn ngược lên vạn Gò Bồi lập phố buôn bán. Cảng thị Nước Mặn đã hình thành nhanh chóng phát triển và chiếm một vị trí quan trọng trên hải đồ quốc tế lúc ấy. Cùng với Nước Mặn nhiều phố mới của người Minh Hương lần lượt mọc lên ở một số địa phương khác trong tỉnh như Trà Quang phố Phù Mỹ Hoà Quang phố Hoài Nhơn An Thái phố An Nhơn . Đặc điểm của người Minh Hương là ở đâu có làng Minh Hương nơi đó có Miếu Ông Miếu Bà mà người dân quen gọi là Chùa Ông Chùa Bà mặc dù ngayưước cửa Chùa nào cũng có tấm biển rất lớn sơn son thếp vàng đề Quan Thánh Đế Miếu hoặc Thiên Hậu Miếu có nơi còn gọi là Thiên Hậu Cung. Ngoài việc thờ Thiên Hậu Thánh mẫu người Minh Hương còn có miếu thờ Bà Chúa Thai Sinh - Bảo Sản những người đàn bà hiếm muộn thường đến đây cầu nguyện về đường con cái hoặc được sanh đẻ mẹ tròn con vuông. Một số làng Minh Hương ngoài Chùa Ông Chùa Bà còn xây Chùa Ngũ Bang năm bang Triều Châu Phúc Kiến Quảng Đông Hải Nam và Hẹ . Quan Thánh Đế Miếu và Thiên Hậu Miếu Quan Thánh Đế Miếu thờ ba vị Quan Vân Trường ở giữa mặt đỏ râu dài. Bên trái là Châu Thương còn gọi là Châu Xương mặt đen tướng dữ tợn. Bên phải là Quan Bình mặt trắng hiền từ. Đó là những nhân vật lịch sử đời Tam Quốc ở Trung Hoa 219 - 265 SCN . Người Hoa ở miền Nam Trung Quốc và người Hoa ở các nước vùng Đông Nam Á đều thờ 3 vị này. Người Hoa ở vùng Hoàng Hà không thờ. Thiên Hậu Miếu thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu vợ của trời . Theo sự tích Bà Lâm Mị Châu
