Zarathustra đã nhìn thấy nhiều xứ sở và nhiều dân tộc; hắn khám phá ra điều thiện và điều ác của nhiều dân tộc trong hoàn cảnh đó. Zarathustra không tìm thấy quyền lực nào trên mặt đất to lớn hơn quyền lực của thiện và ác. “Chẳng dân tộc nào có thể sống mà lại không bắt đầu bằng việc phán đoán các giá trị; thế mà, muốn tự bảo toàn, dân tộc đó không được phán đoán giống như dân tộc láng giềng. Nhiều việc được dân tộc này cho là tốt thì dân tộc khác lại. | Zarathustra đã nói như thê VỀ MỘT NGHÌN LẺ MỘT MỤC ĐÍCH Zarathustra đã nhìn thấy nhiều xứ sở và nhiều dân tộc hắn khám phá ra điều thiện và điều ác của nhiều dân tộc trong hoàn cảnh đó. Zarathustra không tìm thấy quyền lực nào trên mặt đất to lớn hơn quyền lực của thiện và ác. Chẳng dân tộc nào có thể sống mà lại không bắt đầu bằng việc phán đoán các giá trị thế mà muốn tự bảo toàn dân tộc đó không được phán đoán giống như dân tộc láng giềng. Nhiều việc được dân tộc này cho là tốt thì dân tộc khác lại cho là xấu hổ ty tiện đáng khinh đấy chính là điều ta đã khám phá ra được. Ta đã tìm thấy nhiều sự việc ở nơi này bị gọi là xấu xa nhưng ở nơi kia ngược lại được khoác cho tấm áo đỏ thẫm những vinh dự. Chẳng bao giờ một dân tộc lân bang lại hiểu một dân tộc khác tâm hồn nó luôn luôn kinh ngạc về sự điên cuồng và dữ tợn của kẻ lân bang mình. Một bảng giá trị thiện hảo được treo lơ lửng trên mỗi dân tộc. Thế nhưng đấy là tấm bảng ghi lại những gì nó đã vượt bỏ đấy là tiếng nói của ý chí cường lực nơi dân tộc ấy. Người ta gọi tất cả mọi chuyện có vẻ khó khăn là đáng ca ngợi điều gì vừa có vẻ tối cần thiết và khó khăn thì được gọi là điều thiện. Và bất cứ điều gì giải thoát khỏi sự phiền muộn tối thượng điều hiếm hoi và khó khăn thì họ gọi là linh thánh. Điều gì làm cho một dân tộc ngự trị chiến thắng tỏa rạng quang vinh điều gì gây nên sự khủng khiếp đố kỵ nơi dân tộc láng giềng thì đấy là điều cao cả nhất và chiếm vị trí hàng đầu đối với dân tộc ấy đấy là điều được nêu ra làm thước đo và ý nghĩa cho vạn sự. Thật ra hỡi các anh em một khi đã nhận rõ những nhu cầu đất đai bầu trời và những lân bang của một dân tộc các anh em cũng sẽ suy đoán ra định luật chi phối những chiến thắng của dân tộc đó đối với chính mình và các anh em sẽ hiểu rõ lý do vì sao dân tộc ấy đã leo lên bậc thang đó để vươn đến những hy vọng của mình. Trong tất cả mọi sự mi phải luôn luôn là kẻ đứng ở hàng đầu và mi phải vượt bỏ những kẻ khác linh hồn ganh tị của mi sẽ không yêu mến ai khác ngoài bằng
