Phần II-XV trình bày về Các cây thuốc và vị thuốc chữa bệnh mắt - tai - răng - họng. Bài giảng Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam do Giáo sư Tiến sĩ Đỗ Tấn Lợi chủ biên. Nhà xuất bản Y học năm 2004. Tài liệu dành cho sinh viên ngành Y, chuyên ngành Y học cổ truyền tham khảo học tập mở mang kiến thức. | XV. CÁC CÀY THUỐC VÀ VỊ THUỐC CHỮA BỆNH MẮT-TAI-RĂNG-HỌNG. CỐC TINH THẢO Còn gọi là cỏ đuôi công cây cốc tinh cỏ dùi trống. Tên khoa học Eriocaulon sexangulare L. Thuộc họ Cốc tinh thảo Eriocaulaceae. Cốc tinh thảo Scapus Eriocaulĩ là cán mang hoa phơi hay sấy khô của cây cốc tinh thảo hay cây cò đuôi công hay cây cốc tinh. Ta còn dùng cán mang hoa của một số loài Eriocaulon khác có hình dáng giống nhau. Tên cốc tinh vì người ta thấy sau khi lúa đã gặt rồi thì cây này xuất hiên do đó cho là cốc tinh của lúa mọc lên. A. Mô tả cây Cỏ đuôi cống là một loại cỏ nhỏ sống hằng năm rễ chùm thân rất ngắn. Lá mọc vòng dẹt dài 4-35cm rộng 0 2-lcm nhẵn nhiều gân dọc. Cán hoa dài 10-5 5 cm. Hoa hình đầu hay hình trứng đường kính 4-6mm dài 4-7mm ở ta cũng như tại Trung Quốc người ta còn dùng toàn cây hay nụ hoa cùa nhiều cây thuộc loài khác nhau như Eriocauỉon buergenĩanum Koem. E sieboldianun Sieb. et Zuce ex Steud. E. wallichianum Mart. và E. australe R. Br. Hình 441 . B Phàn bố thu hái và chế biến Cây mọc hoang ở những nơi ẩm thấp tại nhiều tỉnh miền Bắc nước ta. Nhiều nhất tại các tỉnh Bắc Giang Thái Nguyên và Lạng Sơn. Vào mùa hạ và mùa thu tốt nhất vào mùa thu hái cán mang hoa rửa sạch đất bùn phơi khô bó thành từng bó. Hình 44Ị. Cốc tinh thảo - Eriocaulon sexangulare Nếu chỉ dùng hoa bỏ cán đi thì gọi là cô tinh châu. c. Thành phần hoá học Chưa thấy có tài liệu nghiên cứu D. Công dụng và liều dùng Theo tài liệu cổ cốc tinh thảo có vị cay ngọ tính hơi ôn vào hai kinh can và vị. Có tác dụn khứ phong thanh nhiệt sáng mắt. Dùng chữa cá 560 chứng ho phong nhiệt và mắt đau đầu nhức răng đau cổ họng đau Hiện nay cốc tinh thảo còn là một vị thuốc dùng trong phạm vi kinh nghiệm nhân dân để 1. Chữa những trường hợp đau mắt nhức mắt. 2. Chữa nhức đầu sốt và thông tiểu tiện. Ngày dùng 6-10g dưới dạng thuốc bột hay thuốc sắc. Đưn thuốc có cốc tinh thảo Chữa vièm kết mạc viêm giác mạc Cốc tinh thảo phòng phong Sìler divaricatum hai X bằng nhau tán nhỏ. Ngày uống 3 lần mỗi lầ uống l-2g
